Warning: file_get_contents(): SSL operation failed with code 1. OpenSSL Error messages:
error:1407742E:SSL routines:func(119):reason(1070) in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 42
Warning: file_get_contents(): Failed to enable crypto in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 42
Warning: file_get_contents(https://api.worldoftanks.eu/wot/account/info/?application_id=af10c1240e686e4a8df5bc5dcc5d8703&language=pl&account_id=502379303): failed to open stream: operation failed in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 42
Warning: Invalid argument supplied for foreach() in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 107
Warning: file_get_contents(): SSL operation failed with code 1. OpenSSL Error messages:
error:1407742E:SSL routines:func(119):reason(1070) in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 42
Warning: file_get_contents(): Failed to enable crypto in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 42
Warning: file_get_contents(https://api.worldoftanks.eu/wot/account/achievements/?application_id=af10c1240e686e4a8df5bc5dcc5d8703&language=pl&account_id=502379303): failed to open stream: operation failed in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 42
Warning: Invalid argument supplied for foreach() in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 691
Warning: Invalid argument supplied for foreach() in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 779
Warning: sort() expects parameter 1 to be array, null given in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 802
Warning: Invalid argument supplied for foreach() in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 804
Notice: Undefined variable: info in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1003
Warning: file_get_contents(): SSL operation failed with code 1. OpenSSL Error messages:
error:1407742E:SSL routines:func(119):reason(1070) in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(): Failed to enable crypto in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(https://api.worldoftanks.eu/wot/encyclopedia/vehicles/?application_id=af10c1240e686e4a8df5bc5dcc5d8703&language=pl&tank_id=): failed to open stream: operation failed in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Notice: Undefined variable: info in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1003
Warning: file_get_contents(): SSL operation failed with code 1. OpenSSL Error messages:
error:1407742E:SSL routines:func(119):reason(1070) in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(): Failed to enable crypto in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(https://api.worldoftanks.eu/wot/encyclopedia/vehicles/?application_id=af10c1240e686e4a8df5bc5dcc5d8703&language=pl&tank_id=): failed to open stream: operation failed in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Notice: Undefined variable: info in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1003
Warning: file_get_contents(): SSL operation failed with code 1. OpenSSL Error messages:
error:1407742E:SSL routines:func(119):reason(1070) in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(): Failed to enable crypto in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(https://api.worldoftanks.eu/wot/encyclopedia/vehicles/?application_id=af10c1240e686e4a8df5bc5dcc5d8703&language=pl&tank_id=): failed to open stream: operation failed in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Notice: Undefined variable: info in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1003
Warning: file_get_contents(): SSL operation failed with code 1. OpenSSL Error messages:
error:1407742E:SSL routines:func(119):reason(1070) in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(): Failed to enable crypto in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(https://api.worldoftanks.eu/wot/encyclopedia/vehicles/?application_id=af10c1240e686e4a8df5bc5dcc5d8703&language=pl&tank_id=): failed to open stream: operation failed in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Notice: Undefined variable: info in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1003
Warning: file_get_contents(): SSL operation failed with code 1. OpenSSL Error messages:
error:1407742E:SSL routines:func(119):reason(1070) in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(): Failed to enable crypto in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(https://api.worldoftanks.eu/wot/encyclopedia/vehicles/?application_id=af10c1240e686e4a8df5bc5dcc5d8703&language=pl&tank_id=): failed to open stream: operation failed in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Notice: Undefined variable: info in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1003
Warning: file_get_contents(): SSL operation failed with code 1. OpenSSL Error messages:
error:1407742E:SSL routines:func(119):reason(1070) in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(): Failed to enable crypto in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(https://api.worldoftanks.eu/wot/encyclopedia/vehicles/?application_id=af10c1240e686e4a8df5bc5dcc5d8703&language=pl&tank_id=): failed to open stream: operation failed in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Notice: Undefined variable: info in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1003
Warning: file_get_contents(): SSL operation failed with code 1. OpenSSL Error messages:
error:1407742E:SSL routines:func(119):reason(1070) in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(): Failed to enable crypto in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(https://api.worldoftanks.eu/wot/encyclopedia/vehicles/?application_id=af10c1240e686e4a8df5bc5dcc5d8703&language=pl&tank_id=): failed to open stream: operation failed in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Notice: Undefined variable: info in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1003
Warning: file_get_contents(): SSL operation failed with code 1. OpenSSL Error messages:
error:1407742E:SSL routines:func(119):reason(1070) in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(): Failed to enable crypto in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(https://api.worldoftanks.eu/wot/encyclopedia/vehicles/?application_id=af10c1240e686e4a8df5bc5dcc5d8703&language=pl&tank_id=): failed to open stream: operation failed in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Notice: Undefined variable: info in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1003
Warning: file_get_contents(): SSL operation failed with code 1. OpenSSL Error messages:
error:1407742E:SSL routines:func(119):reason(1070) in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(): Failed to enable crypto in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(https://api.worldoftanks.eu/wot/encyclopedia/vehicles/?application_id=af10c1240e686e4a8df5bc5dcc5d8703&language=pl&tank_id=): failed to open stream: operation failed in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Notice: Undefined variable: info in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1003
Warning: file_get_contents(): SSL operation failed with code 1. OpenSSL Error messages:
error:1407742E:SSL routines:func(119):reason(1070) in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(): Failed to enable crypto in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(https://api.worldoftanks.eu/wot/encyclopedia/vehicles/?application_id=af10c1240e686e4a8df5bc5dcc5d8703&language=pl&tank_id=): failed to open stream: operation failed in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Notice: Undefined variable: info in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1003
Warning: file_get_contents(): SSL operation failed with code 1. OpenSSL Error messages:
error:1407742E:SSL routines:func(119):reason(1070) in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(): Failed to enable crypto in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(https://api.worldoftanks.eu/wot/encyclopedia/vehicles/?application_id=af10c1240e686e4a8df5bc5dcc5d8703&language=pl&tank_id=): failed to open stream: operation failed in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Notice: Undefined variable: info in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1003
Warning: file_get_contents(): SSL operation failed with code 1. OpenSSL Error messages:
error:1407742E:SSL routines:func(119):reason(1070) in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(): Failed to enable crypto in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(https://api.worldoftanks.eu/wot/encyclopedia/vehicles/?application_id=af10c1240e686e4a8df5bc5dcc5d8703&language=pl&tank_id=): failed to open stream: operation failed in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Notice: Undefined variable: info in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1003
Warning: file_get_contents(): SSL operation failed with code 1. OpenSSL Error messages:
error:1407742E:SSL routines:func(119):reason(1070) in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(): Failed to enable crypto in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(https://api.worldoftanks.eu/wot/encyclopedia/vehicles/?application_id=af10c1240e686e4a8df5bc5dcc5d8703&language=pl&tank_id=): failed to open stream: operation failed in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Notice: Undefined variable: info in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1003
Warning: file_get_contents(): SSL operation failed with code 1. OpenSSL Error messages:
error:1407742E:SSL routines:func(119):reason(1070) in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(): Failed to enable crypto in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(https://api.worldoftanks.eu/wot/encyclopedia/vehicles/?application_id=af10c1240e686e4a8df5bc5dcc5d8703&language=pl&tank_id=): failed to open stream: operation failed in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Notice: Undefined variable: info in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1003
Warning: file_get_contents(): SSL operation failed with code 1. OpenSSL Error messages:
error:1407742E:SSL routines:func(119):reason(1070) in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(): Failed to enable crypto in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(https://api.worldoftanks.eu/wot/encyclopedia/vehicles/?application_id=af10c1240e686e4a8df5bc5dcc5d8703&language=pl&tank_id=): failed to open stream: operation failed in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Notice: Undefined variable: info in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1003
Warning: file_get_contents(): SSL operation failed with code 1. OpenSSL Error messages:
error:1407742E:SSL routines:func(119):reason(1070) in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(): Failed to enable crypto in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(https://api.worldoftanks.eu/wot/encyclopedia/vehicles/?application_id=af10c1240e686e4a8df5bc5dcc5d8703&language=pl&tank_id=): failed to open stream: operation failed in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Notice: Undefined variable: info in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1003
Warning: file_get_contents(): SSL operation failed with code 1. OpenSSL Error messages:
error:1407742E:SSL routines:func(119):reason(1070) in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(): Failed to enable crypto in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(https://api.worldoftanks.eu/wot/encyclopedia/vehicles/?application_id=af10c1240e686e4a8df5bc5dcc5d8703&language=pl&tank_id=): failed to open stream: operation failed in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Notice: Undefined variable: info in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1003
Warning: file_get_contents(): SSL operation failed with code 1. OpenSSL Error messages:
error:1407742E:SSL routines:func(119):reason(1070) in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(): Failed to enable crypto in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(https://api.worldoftanks.eu/wot/encyclopedia/vehicles/?application_id=af10c1240e686e4a8df5bc5dcc5d8703&language=pl&tank_id=): failed to open stream: operation failed in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Notice: Undefined variable: info in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1003
Warning: file_get_contents(): SSL operation failed with code 1. OpenSSL Error messages:
error:1407742E:SSL routines:func(119):reason(1070) in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(): Failed to enable crypto in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(https://api.worldoftanks.eu/wot/encyclopedia/vehicles/?application_id=af10c1240e686e4a8df5bc5dcc5d8703&language=pl&tank_id=): failed to open stream: operation failed in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Notice: Undefined variable: info in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1003
Warning: file_get_contents(): SSL operation failed with code 1. OpenSSL Error messages:
error:1407742E:SSL routines:func(119):reason(1070) in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(): Failed to enable crypto in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(https://api.worldoftanks.eu/wot/encyclopedia/vehicles/?application_id=af10c1240e686e4a8df5bc5dcc5d8703&language=pl&tank_id=): failed to open stream: operation failed in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Notice: Undefined variable: info in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1003
Warning: file_get_contents(): SSL operation failed with code 1. OpenSSL Error messages:
error:1407742E:SSL routines:func(119):reason(1070) in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(): Failed to enable crypto in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(https://api.worldoftanks.eu/wot/encyclopedia/vehicles/?application_id=af10c1240e686e4a8df5bc5dcc5d8703&language=pl&tank_id=): failed to open stream: operation failed in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Notice: Undefined variable: info in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1003
Warning: file_get_contents(): SSL operation failed with code 1. OpenSSL Error messages:
error:1407742E:SSL routines:func(119):reason(1070) in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(): Failed to enable crypto in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(https://api.worldoftanks.eu/wot/encyclopedia/vehicles/?application_id=af10c1240e686e4a8df5bc5dcc5d8703&language=pl&tank_id=): failed to open stream: operation failed in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Notice: Undefined variable: info in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1003
Warning: file_get_contents(): SSL operation failed with code 1. OpenSSL Error messages:
error:1407742E:SSL routines:func(119):reason(1070) in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(): Failed to enable crypto in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(https://api.worldoftanks.eu/wot/encyclopedia/vehicles/?application_id=af10c1240e686e4a8df5bc5dcc5d8703&language=pl&tank_id=): failed to open stream: operation failed in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Notice: Undefined variable: info in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1003
Warning: file_get_contents(): SSL operation failed with code 1. OpenSSL Error messages:
error:1407742E:SSL routines:func(119):reason(1070) in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(): Failed to enable crypto in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(https://api.worldoftanks.eu/wot/encyclopedia/vehicles/?application_id=af10c1240e686e4a8df5bc5dcc5d8703&language=pl&tank_id=): failed to open stream: operation failed in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Notice: Undefined variable: info in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1003
Warning: file_get_contents(): SSL operation failed with code 1. OpenSSL Error messages:
error:1407742E:SSL routines:func(119):reason(1070) in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(): Failed to enable crypto in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(https://api.worldoftanks.eu/wot/encyclopedia/vehicles/?application_id=af10c1240e686e4a8df5bc5dcc5d8703&language=pl&tank_id=): failed to open stream: operation failed in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Notice: Undefined variable: info in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1003
Warning: file_get_contents(): SSL operation failed with code 1. OpenSSL Error messages:
error:1407742E:SSL routines:func(119):reason(1070) in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(): Failed to enable crypto in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(https://api.worldoftanks.eu/wot/encyclopedia/vehicles/?application_id=af10c1240e686e4a8df5bc5dcc5d8703&language=pl&tank_id=): failed to open stream: operation failed in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Notice: Undefined variable: info in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1003
Warning: file_get_contents(): SSL operation failed with code 1. OpenSSL Error messages:
error:1407742E:SSL routines:func(119):reason(1070) in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(): Failed to enable crypto in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(https://api.worldoftanks.eu/wot/encyclopedia/vehicles/?application_id=af10c1240e686e4a8df5bc5dcc5d8703&language=pl&tank_id=): failed to open stream: operation failed in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Notice: Undefined variable: info in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1003
Warning: file_get_contents(): SSL operation failed with code 1. OpenSSL Error messages:
error:1407742E:SSL routines:func(119):reason(1070) in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(): Failed to enable crypto in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(https://api.worldoftanks.eu/wot/encyclopedia/vehicles/?application_id=af10c1240e686e4a8df5bc5dcc5d8703&language=pl&tank_id=): failed to open stream: operation failed in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Notice: Undefined variable: info in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1003
Warning: file_get_contents(): SSL operation failed with code 1. OpenSSL Error messages:
error:1407742E:SSL routines:func(119):reason(1070) in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(): Failed to enable crypto in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(https://api.worldoftanks.eu/wot/encyclopedia/vehicles/?application_id=af10c1240e686e4a8df5bc5dcc5d8703&language=pl&tank_id=): failed to open stream: operation failed in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Notice: Undefined variable: info in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1003
Warning: file_get_contents(): SSL operation failed with code 1. OpenSSL Error messages:
error:1407742E:SSL routines:func(119):reason(1070) in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(): Failed to enable crypto in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(https://api.worldoftanks.eu/wot/encyclopedia/vehicles/?application_id=af10c1240e686e4a8df5bc5dcc5d8703&language=pl&tank_id=): failed to open stream: operation failed in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Notice: Undefined variable: info in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1003
Warning: file_get_contents(): SSL operation failed with code 1. OpenSSL Error messages:
error:1407742E:SSL routines:func(119):reason(1070) in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(): Failed to enable crypto in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(https://api.worldoftanks.eu/wot/encyclopedia/vehicles/?application_id=af10c1240e686e4a8df5bc5dcc5d8703&language=pl&tank_id=): failed to open stream: operation failed in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Notice: Undefined variable: info in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1003
Warning: file_get_contents(): SSL operation failed with code 1. OpenSSL Error messages:
error:1407742E:SSL routines:func(119):reason(1070) in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(): Failed to enable crypto in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
Warning: file_get_contents(https://api.worldoftanks.eu/wot/encyclopedia/vehicles/?application_id=af10c1240e686e4a8df5bc5dcc5d8703&language=pl&tank_id=): failed to open stream: operation failed in /home/gaashak/www/strona/gracz.php on line 1004
 | Rozegrał bitew: 117
Wygrał bitew: 52
Krótki opis: Proponowana lekka wersja średniego czołgu typu T-54. Prace nad nim rozpoczęto w maju 1949 r. W porównaniu do swojego poprzednika, czołg wyróżniał się lepszymi osiągami i zwrotnością, w związku z czym planowano wprowadzić go na miejsce T-54 przy okazji skomplikowanych misji. T-54 z 1949 r. został jednak ulepszony i wszedł do masowej produkcji, a prace nad jego lżejszą wersją zostały przerwane w fazie projektowania. |
T-54 ltwt.
zsrr
Czołgi lekkie
9 |
 | Rozegrał bitew: 144
Wygrał bitew: 73
Krótki opis: We wczesnych latach sześćdziesiątych Instytut Naukowy numer 100 rozwijał kilka projektów opartych na pojeździe Object 432. Oprócz załogi pojazd miał przenosić dodatkowy oddział żołnierzy. Istniał tylko na papierze. |
LT-432
zsrr
Czołgi lekkie
8 |
 | Rozegrał bitew: 88
Wygrał bitew: 39
Krótki opis: Seria pojazdów opracowanych przez BRUNON-VALETTE w ramach programu ELC w póżnych latach 50. Celem było stworzenie lekkiego, aeromobilnego czołgu jako jednostki wsparcia ogniowego. Pojazd był niewielkich rozmiarów i posiadał dobrą manewrowość. Wyprodukowano ogółem 10 pojazdów pilotowych, różniących się rodzajem uzbrojenia. Przeszły próby, lecz pojazd nie wszedł nigdy do masowej produkcji. |
ELC EVEN 90
francja
Czołgi lekkie
8 |
 | Rozegrał bitew: 47
Wygrał bitew: 19
Krótki opis: Czołg lekki zaprojektowany w późnych latach czterdziestych przez Batignolles-Châtillon. Pojazd był wyposażony w wieżę oscylacyjną i 75-mm działo. Nigdy nie wszedł do produkcji seryjnej. |
Bat.-Châtillon 12 t
francja
Czołgi lekkie
8 |
 | Rozegrał bitew: 21
Wygrał bitew: 8
Krótki opis: Prace nad tym lekkim czołgiem rozpoczęto na początku 1944 roku w Fabryce nr 174. Zostały one jednak wstrzymane w fazie projektowania oraz wyznaczania wymogów taktycznych i technicznych. |
LTTB
zsrr
Czołgi lekkie
8 |
 | Rozegrał bitew: 7
Wygrał bitew: 2
Krótki opis: Projekt czołgu lekkiego do desantu lotniczego. Opracowany przez Aircraft Armaments jako następca M41. Projekt zawierał wiele nowości. Wyprodukowano dwa prototypy, które poddano testom na poligonie Aberdeen. Projekt zamknięto w czerwcu 1958 roku. |
T92
usa
Czołgi lekkie
8 |
 | Rozegrał bitew: 242
Wygrał bitew: 97
Krótki opis: Eksperymentalny lekki czołg z wieżą oscylacyjną i systemem automatycznego ładowania, przeznaczony do transportu drogą powietrzną. Opracowywany w latach 1952-1953 przez Detroit Arsenal w charakterze następcy M41. Uzbrojenie uznano jednak za nieefektywne, a projekt zarzucono. Wybudowano tylko drewniany prototyp. |
T71
usa
Czołgi lekkie
7 |
 | Rozegrał bitew: 47
Wygrał bitew: 27
Krótki opis: Zwrotny czołg lekki z wieżą oscylacyjną i 75 mm działem wyposażonym w automat ładujący, które mogło wystrzelić do 10 pocisków w ciągu minuty. W tym czasie czołg ten miał lepszą penetrację w porównaniu do innych czołgów średnich. |
AMX 13 75
francja
Czołgi lekkie
7 |
 | Rozegrał bitew: 19
Wygrał bitew: 10
Krótki opis: Projekt lekkiego czołgu powietrzno-desantowego. Rozwijany przez firmę Cadillac od 1952 do 1956 roku jako zamiana dla czołgu M41. W 1956 roku ze względu na niewystarczające fundusze, projekt porzucono na korzyść bardziej obiecującego T92. Nie zbudowano żadnych prototypów. |
T71 CMCD
usa
Czołgi lekkie
7 |
 | Rozegrał bitew: 14
Wygrał bitew: 8
Krótki opis: Projekt czołgu lekkiego rozwijany przez Gawałowa w fabryce samochodów Gorkiego w 1944 roku. W tym pojeździe użyto kilku krańcowo niecodziennych rozwiązań projektowych – kierowca siedział w przedziale bojowym, a jego urządzenie obserwacyjne było montowane we włazie na górze wieży. Urządzenie było zsynchronizowane ze stanowiskiem kierowcy i obracało się w wieży zgodnie z obrotem siedzenia kierowcy. Projekt zarzucono na etapie rozwojowym. |
LTG
zsrr
Czołgi lekkie
7 |
 | Rozegrał bitew: 7
Wygrał bitew: 2
Krótki opis: W 1957 roku rozpoczęto prace projektowe nad lżejszą wersją wozu Type 59. Pojazd stworzono do walk na górzystych i bagnistych terenach południowych Chin. Pierwszy prototyp powstał w 1962 roku. Później konstrukcja przeszła kilka etapów modernizacyjnych. |
WZ-131
chiny
Czołgi lekkie
7 |
 | Rozegrał bitew: 147
Wygrał bitew: 76
Krótki opis: Lżejsza wersja średniego czołgu T20 z przedłużonym podwoziem z M7. Pojazd opracowano w pierwszej połowie 1943 roku. W odróżnieniu od czołgu T20, T21 cechował się słabszym pancerzem i lżejszym uzbrojeniem. Wóz nigdy nie trafił do produkcji seryjnej ani do czynnej służby. |
T21
usa
Czołgi lekkie
6 |
 | Rozegrał bitew: 21
Wygrał bitew: 7
Krótki opis: T-50 to czołg lekki produkowany w Fabryce Kirowa w Leningradzie. Rozwój nowego czołgu lekkiego mającego zastąpić T-26 rozpoczęto na początku 1940 roku. Jesienią, po przestudiowaniu projektu niemieckiego czołgu średniego Pz.Kpfw. III, przedstawiono wszystkie wymagania techniczne. Projekt pojazdu posiadał wieżyczkę dowódcy z możliwością obserwacji na wszystkie strony, a dowódca przestał wypełniać role celowniczego i ładowniczego. Ostateczne wymagania dopracowano do listopada 1940 roku, a nowy czołg otrzymał oznaczenie T-50. Na początku 1941 roku w Fabryce Kirowa zbudowano jeden prototyp, który przeszedł próby, ale nigdy nie wszedł do służby. Projekt przerwano na korzyść czołgu T-50 rozwijanego w Fabryce numer 174. |
T-50-2
zsrr
Czołgi lekkie
6 |
 | Rozegrał bitew: 21
Wygrał bitew: 10
Krótki opis: Nowy lekki czołg Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej zaprojektowano w latach 1957-1959 roku. Ten 16-tonowy pojazd miał być wyposażony w czterokołowe zawieszenie z drążkami skrętnymi oraz kołem napędowym umieszczonym z tyłu konstrukcji. Całość wyposażono w działo 57 milimetrów (później zastosowano konstrukcję 76 mm). |
59-16
chiny
Czołgi lekkie
6 |
 | Rozegrał bitew: 5
Wygrał bitew: 1
Krótki opis: Na Tajwanie wyprodukowano ponad 50 takich pojazdów. Wszystkie podstawowe części pojazdu wzorowano na amerykańskich maszynach. Wieża Hellcata została zamontowana na podwoziu pojazdu przeciwlotniczego M42, a na uzbrojenie składało się sprawdzone działo M1A1. Do dziś zachował się tylko jeden prototyp Type 64. |
Type 64
chiny
Czołgi lekkie
6 |
 | Rozegrał bitew: 119
Wygrał bitew: 45
Krótki opis: Projektowanie tego czołgu rozpoczęto w 1941 roku. Początkowo był on projektowany jako czołg lekki, ale w miarę, jak model otrzymywał dodatkowy pancerz i uzbrojenie, został przemianowany na czołg średni. Produkcja M7 rozpoczęła się jesienią 1942 roku. Jednak przez to, że M7 był słabszy od seryjnie produkowanego Shermana M4 pod względem wszystkich parametrów oprócz prędkości i wymiarów, zaprzestano produkcji. Wyprodukowano łącznie 7 pojazdów. |
M7
usa
Czołgi lekkie
5 |
 | Rozegrał bitew: 55
Wygrał bitew: 21
Krótki opis: Stworzony w latach 1957-61 z myślą o dostarczeniu francuskim wojskom powietrzno-desantowym pojazdu przenaszalnego drogą lotniczą a jednocześnie zdolnego do walki z ciężkimi czołgami. Pojazd posiadał 90mm działo i bardzo niską sylwetkę. Dwóch członków załogi umieszczono w wieży, która mogła wykonać pełen obrót, ale tylko gdy czołg nie poruszał się. Planowano również warianty wyposażone w inne działa. Wyprodukowano tylko jeden prototyp i nigdy nie wprowadzono go do czynnej służby. |
AMX ELC bis
francja
Czołgi lekkie
5 |
 | Rozegrał bitew: 52
Wygrał bitew: 20
Krótki opis: Projekt VK 16.02, znanego jako Leopart, bazował na opracowanych wcześniej Panzer II Ausf. J (VK 16.01) i Panzer II Ausf. M (VK 13.01). Makieta pojazdu była gotowa w maju-czerwcu, a pierwszy prototyp powstał 1 września 1942 roku. Zgodnie z "Panzerprogramm 41" zakładającym produkcję 339 pojazdów (105 do grudnia 1943 i 150 do połowy 1944 roku), masowa produkcja miała się rozpocząć w kwietniu 1943, lecz nigdy nie wystartowała. W późniejszym okresie wieża z Leoparda była montowana na czołgu Puma - Sd.Kfz.234/2. |
VK 16.02 Leopard
niemcy
Czołgi lekkie
5 |
 | Rozegrał bitew: 50
Wygrał bitew: 25
Krótki opis: Opracowany w październiku 1940 roku. Projekt przedstawiony przez Zakład nr 174 został skierowany do testów, które przeszedł pomyślnie w okresie luty-marzec 1941 roku. Pojazd wprowadzono do służby. |
T-50
zsrr
Czołgi lekkie
5 |
 | Rozegrał bitew: 21
Wygrał bitew: 12
Krótki opis: Pojazd ten został opracowany z myślą o zastąpieniu wozu M3 Stuart. M24 wszedł do służby we wrześniu 1943 roku. Był produkowany w zakładach Massey-Harris oraz przez General Motors do lipca 1945 roku - wyprodukowano 4731 egzemplarze. |
M24 Chaffee
usa
Czołgi lekkie
5 |
 | Rozegrał bitew: 81
Wygrał bitew: 37
Krótki opis: Rozwijany przez firmę BMM jako nowy lekki czołg zwiadowczy na podwoziu Pz.Kpfw. 38 (t) od lipca 1940 roku. Zamiast nitowania stali zastosowano spawanie. Nowy silnik i ulepszona skrzynia biegów pozwalały osiągnąć prędkość 64km/h. Rozwój przerwano na korzyść czołgu VK 1303. Wyprodukowano pięć prototypów. |
Pz.Kpfw. 38 (t) n.A.
niemcy
Czołgi lekkie
4 |
 | Rozegrał bitew: 62
Wygrał bitew: 32
Krótki opis: Pierwsze czołgi z serii M5 zostały wyprodukowane w kwietniu 1942, spośród kilku wariantów wybrano model M5A1. Po tym jak zaprojektowany został czołg M24 Chaffee, czołgi M5A1 uznano za przestarzałe i rozpoczęto ich eksport do innych krajów, w tym do Chin. W sumie 100 wozów tego typu zostało dostarczonych armii Kuomintangu. Podczas wojny domowej (1946-1949) wiele z tych maszyn zostało przejętych przez Chińską Armię Ludowo-Wyzwoleńczą. |
M5A1 Stuart
chiny
Czołgi lekkie
4 |
 | Rozegrał bitew: 61
Wygrał bitew: 33
Krótki opis: M5 wszedł do produkcji w kwietniu 1942 jako ulepszona wersja pojazdu M3 Stuart Do czerwca 1944 wyprodukowano łącznie 8884 pojazdy w dwóch wariantach. Czołg był wykorzystany na wszystkich frontach. |
M5 Stuart
usa
Czołgi lekkie
4 |
 | Rozegrał bitew: 59
Wygrał bitew: 25
Krótki opis: Prace nad pojazdem rozpoczęto w marcu 1940 roku. Pierwotnie miał on być wyposażony w napęd kołowo-gąsienicowy. Chociaż twórcom udało się ukończyć projekt, prace nad nim zostały przerwane w lipcu tego samego roku. |
AMX 40
francja
Czołgi lekkie
4 |
 | Rozegrał bitew: 48
Wygrał bitew: 21
Krótki opis: Rozwijany latem i jesienią 1942 roku w Biurze Konstrukcyjnym Fabryki Samochodów imienia Gorkiego pod kierownictwem N. A. Astrowa. Wszedł do służby w grudniu 1942 roku. Wyprodukowano seryjnie 85 pojazdów tego typu. |
T-80
zsrr
Czołgi lekkie
4 |
 | Rozegrał bitew: 48
Wygrał bitew: 16
Krótki opis: W porównaniu do Pz.Kpfw. II Ausf. C, ten pojazd miał nowe kadłub i wieżę, jak również podwozie z naprzemiennym ułożeniem kół jezdnych. Ten czołg zwiadowczy miał dobre charakterystyki, ale wyprodukowano tylko 131 pojazdów wersji L, po tym jak ich wytwarzanie okazał się zbyt drogie. |
Pz.Kpfw. II Luchs
niemcy
Czołgi lekkie
4 |
 | Rozegrał bitew: 14
Wygrał bitew: 7
Krótki opis: Nowy czołg krążowniczy posiadał takie innowacje, jak silnik z przeciwbieżnymi tłokami, czy położone z przodu chłodnice, zaś do jego stworzenia szeroko wykorzystano spawanie. Zamówienie produkcyjne złożono 17 kwietnia 1939 r. W sumie wyprodukowano 1771 czołgów w czterech podstawowych wersjach. Czołgi Covenanter wykorzystywano głównie do celów szkoleniowych w Wielkiej Brytanii od roku 1940 do 1943. |
Covenanter
anglia
Czołgi lekkie
4 |
 | Rozegrał bitew: 12
Wygrał bitew: 7
Krótki opis: Czołg ten opracowano w 1938 r., należał on do najlepszych w swej klasie. W latach 1940-1944 wyprodukowano 8275 egzemplarzy różnych wersji tej maszyny. |
Valentine
anglia
Czołgi lekkie
4 |
 | Rozegrał bitew: 44
Wygrał bitew: 16
Krótki opis: Rozwijany od 1938 do 1941 roku na bazie czołgu M2. Produkowany seryjnie od 1941 roku. Zbudowano ponad 13000 pojazdów w różnych wersjach, od M3 do M3A3, wszystkie dostarczane praktycznie wszystkim narodom alianckim w ramach Lend-Lease. Czołgi M3 zostały oznaczone przez Stuart I przez Brytyjczyków, a wersję M3A1 oznaczyli oni przez Stuart III. Czołgi M3 pierwszy raz weszły do akcji w bitwie pod Sidi Rezegh. |
M3 Stuart
usa
Czołgi lekkie
3 |
 | Rozegrał bitew: 35
Wygrał bitew: 14
Krótki opis: Rozwijany przez firmę ČKD dla czechosłowackiej armii w 1938 roku. Podczas niemieckiej okupacji pojazd wszedł do służby w Wehrmachcie i był używany w kampaniach w Polsce i we Francji, jak również na Froncie Wschodnim. Czołg walczył na linii frontu do połowy 1942 roku. Wyprodukowano łącznie około 1400 pojazdów w ośmiu wersjach (Ausf. A/B/C/D/E/F/S/G). |
Pz.Kpfw. 38 (t)
niemcy
Czołgi lekkie
3 |
 | Rozegrał bitew: 33
Wygrał bitew: 15
Krótki opis: Zaprojektowano go w ramach programu mającego na celu poprawienie zwrotności czołgu lekkiego T-26 poprzez zmianę podwozia na kołowo-gąsienicowe. Prototyp zbudowano w 1935 roku. Pojazd wszedł do służby 29 lutego 1936 roku po serii modyfikacji. Przynajmniej 4 pojazdy z partii eksperymentalnej przeszły próby w 1937 roku, ale produkcję przerwano ze względu na awarie skrzyni biegów i wysoki koszt. Wyprodukowane pojazdy były używane podczas Wojny Zimowej oraz II Wojny Światowej. |
T-46
zsrr
Czołgi lekkie
3 |
 | Rozegrał bitew: 24
Wygrał bitew: 11
Krótki opis: Rozkaz zaprojektowania 15-tonotwego pojazdu gąsienicowego uzbrojonego w działo został wydany w 1935. Pomimo że waga Pz. Kpfw. III Ausf. E, pierwszego seryjnego pojazdu, osiągnęła 19,5 tony, jego konfigurację przyjęto za udaną, a ilość pojazdów z wolna wzrosła do 96. Dalasze wersje stały się nawet bardziej popularne, a PZ. Kpfw. III stał się najliczniej produkowanym pojazdem Wehrmachtu. |
Pz.Kpfw. III Ausf. E
niemcy
Czołgi lekkie
3 |
 | Rozegrał bitew: 18
Wygrał bitew: 8
Krótki opis: Zaprojektowany w październiku i listopadzie 1941 roku w Biurze Konstrukcyjnym Fabryki Samochodów imienia Gorkiego pod kierownictwem N. A. Astrowa czołg wszedł do służby w styczniu 1942 roku i produkowano go seryjnie do października 1943 roku. W sumie z linii montażowych zeszło 8 231 maszyn tego typu. Niektóre z nich wykorzystywano aż do końca wojny. |
T-70
zsrr
Czołgi lekkie
3 |
 | Rozegrał bitew: 18
Wygrał bitew: 7
Krótki opis: Opracowany w roku 1937 przez firmę AMX na bazie wozu Renault R-40. Pojazd ten miał większą wieżę niż porównywalne maszyny i wyposażony został w silnik diesla. W roku 1940 dwa takie wozy były gotowe do testów. |
AMX 38
francja
Czołgi lekkie
3 |
 | Rozegrał bitew: 16
Wygrał bitew: 7
Krótki opis: Maszyna zaprojektowana przez Mitsubishi w latach 1935-1937. Czołg był w produkcji seryjnej w latach 1938-1942, przez ostatnie dwa lata równolegle produkowano również ulepszony czołg Shinhoto Chi-Ha. W sumie powstało 1220 pojazdów obu typów. Czołgi Chi-Ha oraz Shinhoto Chi-Ha były powszechnie wykorzystywane przez japońską armię w Chinach, a po kapitulacji Japonii trafiły do służby zarówno po stronie Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej jak i sił Kuomintangu w wojnie domowej w 1946 roku. |
Type 2597 Chi-Ha
chiny
Czołgi lekkie
3 |
 | Rozegrał bitew: 9
Wygrał bitew: 1
Krótki opis: Ten eksperymentalny czołg lekki opracowano w fabrykach Skody w latach 1941-1943. Powstało w sumie 5 prototypów, ale czołg ten nigdy nie wszedł do masowej produkcji, nie został też użyty na polu bitwy. |
Pz.Kpfw. T 15
niemcy
Czołgi lekkie
3 |
 | Rozegrał bitew: 7
Wygrał bitew: 2
Krótki opis: A10 Cruiser Mk. II to kolejna wersja rozwojowa wersji A9 zaprojektowana przez Johna Cardena. A10 posiadał wzmocniony pancerz, a usunięto z niego wieże z karabinami maszynowymi. Prototyp powstał w lipcu 1937 r. i wszedł do służby jako ciężki czołg krążowniczy. W latach 1939-1939 zamówiono 175 pojazdów, które wyprodukowano do września 1940 r. Pojazdy te brały udział w walkach we Francji (1940), Grecji (1941) i Afryce Północnej (1941). |
Cruiser Mk. II
anglia
Czołgi lekkie
3 |
 | Rozegrał bitew: 6
Wygrał bitew: 4
Krótki opis: Czołg lekki rozwijany przez grupę projektową ČKD w 1938 roku, wszedł do służby w Wehrmachcie pod nazwą Pz.Kpfw. 38 (t). Jest uznawany za najlepszy pojazd czechosłowacki: wyprodukowano łącznie 1400 pojazdów w 8 wersjach. |
LT vz. 38
czechosłowacja
Czołgi lekkie
3 |
 | Rozegrał bitew: 4
Wygrał bitew: 1
Krótki opis: Najsłynniejszy czołg lekki z czasów II wojny światowej. Łącznie wyprodukowano 13,859 sztuk od 1941 do września 1943. 1576 czołgów (głównie w wersji M3A1) zostały wysłane do ZSSR w ramach programu Lend-Lease. |
M3 Light
zsrr
Czołgi lekkie
3 |
 | Rozegrał bitew: 4
Wygrał bitew: 3
Krótki opis: Niemiecki zwiadowczy czołg lekki był modyfikacją czołgu Pz. II. Pojazd odznaczał się ulepszonym kadłubem i zawieszeniem, mocniejszym silnikiem i urządzeniami obserwacyjnymi dla radiooperatora i kierowcy, co zwiększało zasięg obserwacyjny. |
Pz.Kpfw. II Ausf. G
niemcy
Czołgi lekkie
3 |
 | Rozegrał bitew: 4
Wygrał bitew: 3
Krótki opis: Ulepszona modyfikacja czołgu krążowniczego Mk. III. Czołg ten odznaczał się pancerzem wyposażonym w dodatkowe ekrany. Cruiser Mk. IV walczył we Francji w roku 1940 i w początkowym etapie kampanii w Afryce Północnej. Pojazdy tego typu po raz ostatni uczestniczyły w boju zimą 1941-1942 r. W sumie wyprodukowano seryjnie 655 czołgów tego typu. |
Cruiser Mk. IV
anglia
Czołgi lekkie
3 |
 | Rozegrał bitew: 2
Wygrał bitew: 1
Krótki opis: W latach 1934-35, biuro projektowe charkowskiej fabryki lokomotyw opracowało modyfikację artyleryjską BT-7. Nowa, eliptyczna wieża została wyposażona w 76.2mm działo CT-28. Dodatkowo, niektóre pojazdy wyposażono w nowe radiostacje. Ogółem wyprodukowano 155 artyleryjskich BT-7. Uczestniczyły w bitwach o Przesmyk Karelski, w Mandżurii i w pierwszym okresie II Wojny Światowej. |
BT-7 artillery
zsrr
Czołgi lekkie
3 |
 | Rozegrał bitew: 2
Wygrał bitew: 1
Krótki opis: Projekt lekkiego pojazdu, zaproponowany przez porucznika Prowornowa latem 1942 roku. Nie wyprodukowano żadnych prototypów. |
LTP
zsrr
Czołgi lekkie
3 |
 | Rozegrał bitew: 1
Wygrał bitew: 0
Krótki opis: Wersja czołgu lekkiego 38M Toldi I. Pojazd został tak nazwany na cześć węgierskiego rycerza Miklosa Toldiego. W porównaniu z poprzednimi wersjami, czołg odznaczał się wzmocnionym pancerzem i zwiększoną ilością amunicji. Podczas II Wojny Światowej wyprodukowano około 12 sztuk. |
43 M. Toldi III
niemcy
Czołgi lekkie
3 |
 | Rozegrał bitew: 34
Wygrał bitew: 21
Krótki opis: Ostatnia wersja czołgu lekkiego Pz. II. Pojazd odznaczał się wzmocnionym pancerzem, 2 cm działem Kw.K. 38 i lepszymi urządzeniami obserwacyjnymi. Od marca 1941 roku do grudnia 1942 roku wyprodukowano łącznie 524 pojazdy. |
Pz.Kpfw. II
niemcy
Czołgi lekkie
2 |
 | Rozegrał bitew: 16
Wygrał bitew: 7
Krótki opis: Opracowany przez Skodę w 1935, służył w armi czechosłowackiej pod nazwą LT vz 35. Podczas okupacji Czechosłowacji przejęte czołgi przemianowano na Pz.Kpfw. 35 (t) i wcielono do Wehrmachtu. Były szeroko wykorzystywane przez Pierwszą Lekką Dywizję (po reorganizacji - Szóstą Dywizję Pancerną) aż do ostatnich miesięcy 1941r. W sumie wyprodukowano 434 tych czołgów. |
Pz.Kpfw. 35 (t)
niemcy
Czołgi lekkie
2 |
 | Rozegrał bitew: 14
Wygrał bitew: 2
Krótki opis: Prace nad pojazdem bazującym na modelu M2A3 rozpoczęły się w grudniu 1938r. Czołg posiadał nową, dwuosobową wieżę z potężniejszym uzbrojeniem. W sumie od maja 1940 do marca 1941r. wyprodukowano 365 pojazdów. W kwietniu 1942 powstało 10 kolejnych jednostek w celach szkoleniowych. Niektóre pojazdy przekazano Wielkiej Brytani w ramach Lend-Leas'u, inne wcielono do korpusu amerykańskiej piechoty morskiej, gdzie brały udział w działaniach wojennych na Pacyfiku. |
M2 Light Tank
usa
Czołgi lekkie
2 |
 | Rozegrał bitew: 13
Wygrał bitew: 4
Krótki opis: Czołg lekki zbudowany na bazie brytyjskiego czołgu Vickers Mk. E. na początku lat 30. Pojazd przeznaczono do wsparcia piechoty i opracowano w kilku wariantach. Służył również jako baza dla wielu pojazdów specjalnych oraz dział samobieżnych, jednak ich użycie nie było masowe. Od 1931 do 1941 roku wybudowano 9686 pojazdów w różnych wariantach i konfiguracjach. |
T-26
zsrr
Czołgi lekkie
2 |
 | Rozegrał bitew: 9
Wygrał bitew: 6
Krótki opis: Maszyna zaprojektowana w 1928 roku przez J.V. Cardena i V. Loyda. Czołg nigdy nie trafił do służby w Wielkiej Brytanii, był jednak eksportowany do innych krajów, w tym do Chin. W 1937 roku dwadzieścia takich pojazdów walczyło z wojskami japońskimi pod Szanghajem. Sowieckie czołgi T-26 bazujące na Vickersie również trafiały na eksport do Chin, a 82 pojazdy tego typu trafiły do południowych Chin oraz Birmy w latach 1941-1942. |
Vickers Mk. E Type B
chiny
Czołgi lekkie
2 |
 | Rozegrał bitew: 8
Wygrał bitew: 3
Krótki opis: Zaprojektowany przez firmę Škoda. Wszedł do służby w armii czechosłowackiej jako pojazd wsparcia kawalerii i piechoty. W latach 1936 i 1937 wyprodukowano łącznie 298 pojazdów. |
LT vz. 35
czechosłowacja
Czołgi lekkie
2 |
 | Rozegrał bitew: 7
Wygrał bitew: 3
Krótki opis: Pojazd powstał w na bazie czołgów М1931 Christie, zakupionych przez armię brytyjską w roku 1936. Pojazd ten miał być szybkim, lekko opancerzonym czołgiem przełamującym. Zmodyfikowana konstrukcja okazała się dość udaną i stała się podstawą dla innych czołgów krążowniczych. Wyprodukowano 65 pojazdów tego typu. Brały udział w walkach we Francji i Afryce Północnej w latach 1940-1941. |
Cruiser Mk. III
anglia
Czołgi lekkie
2 |
 | Rozegrał bitew: 5
Wygrał bitew: 2
Krótki opis: Ten lekki pojazd kołowo-gąsienicowy wyposażony w karabiny maszynowe został zaprojektowany na potrzeby kawalerii USA. Testy pierwszego prototypu rozpoczęły się w kwietniu 1937 roku i trwały do 1939. Model T7 został jednak porzucony na rzecz pojazdów gąsienicowych. |
T7 Combat Car
usa
Czołgi lekkie
2 |
 | Rozegrał bitew: 4
Wygrał bitew: 3
Krótki opis: Czołg wsparcia kawalerii. Opracowany w roku 1934. Produkcję seryjną rozpoczęto w roku 1935, a z taśm montażowych zjechało w sumie 400 takich maszyn. W roku 1938 do produkcji wprowadzono nową wersję oznaczoną jako model H38. Ogółem skonstruowano około 1000 egzemplarzy pojazdów H35/H38/H39. |
Hotchkiss H35
francja
Czołgi lekkie
2 |
 | Rozegrał bitew: 2
Wygrał bitew: 1
Krótki opis: Modyfikacja czołgu Pz. II o wysokiej prędkości przewidziana dla dywizji lekkich utworzonych z kawalerii. Pz.Kpfw.II Ausf. D miał zupełnie nowy kadłub i zawieszenie. Wieżę i działa wzięto z wersji Ausf. C. Zawieszenie złożone było z ośmiu sparowanych kół o dużej średnicy z osobnymi drążkami skrętnymi i bez wałków wspierających. Niektóre czołgi o ulepszonych elementach zawieszenia, wliczając nowe koła napędowe i napinające, zostały oznaczone jako Ausf. E. Według różnych źródeł wyprodukowano około 200–250 pojazdów wersji D i E. |
Pz.Kpfw. II Ausf. D
niemcy
Czołgi lekkie
2 |
 | Rozegrał bitew: 2
Wygrał bitew: 1
Krótki opis: Pierwszy czołg krążowniczy w arsenale brytyjskim. Prace rozpoczęły się w 1934 r. w zakładach Vickers. W latach 1936-1937 wyprodukowano seryjnie 125 egzemplarzy. |
Cruiser Mk. I
anglia
Czołgi lekkie
2 |
 | Rozegrał bitew: 1
Wygrał bitew: 0
Krótki opis: Pojazdy eksperymentalne o nazwach kodowych od T1E4 do T1E6 były silnie wzorowane na brytyjskim czołgu Vickers E. Pierwszy prototyp powstał w warsztatach firmy Cunningham w 1931 roku. Po testach w 1932 roku zbudowano jego ulepszony wariant. Docelowo wybrano jednak inny czołg eksperymentalny - T2. |
T1E6
usa
Czołgi lekkie
2 |
 | Rozegrał bitew: 1
Wygrał bitew: 0
Krótki opis: Zaprojektowany przez Landsverk AB w 1934 jako kolejna rozbudowa czołgu L-10. Konfiguracja pojazdu posiadała kilka rewolucyjnych rozwiązań. Cztery pojazdy sprzedano Austrii, Węgrom i Irlandii. Po kilku przebudowach pojazd wszedł do służby w Szwecji pod nazwą Strindsvagn m/38. |
L-60
szwecja
Czołgi lekkie
2 |
 | Rozegrał bitew: 92
Wygrał bitew: 45
Krótki opis: W latach 1930-1934 wyprodukowano 4 prototypy o różnym uzbrojeniu, liczebności załogi, masie i właściwościach trakcyjnych. |
Leichttraktor
niemcy
Czołgi lekkie
1 |
 | Rozegrał bitew: 91
Wygrał bitew: 46
Krótki opis: Eksperymentalny czołg lekki T1E1 zaprojektowany przez firmę Cunningham był wersją rozwojową czołgu T1. Do kwietnia 1928 roku wyprodukowano cztery pojazdy. Po przejściu przez pojazd prób w listopadzie 1928 roku, podjęto decyzję o pogrubieniu pancerza, co doprowadziło do stworzenia kolejnej wersji - T1E2. |
T1 Cunningham
usa
Czołgi lekkie
1 |
 | Rozegrał bitew: 5
Wygrał bitew: 2
Krótki opis: Projekt NC-2 (nazwa komercyjna NC-31) był modyfikacją czołgu Renault FT-17, która charakteryzowała się miękkim zawieszeniem oraz gumowymi, karbowanymi gąsienicami Kegresse-Hinstin. Dzięki tym elementom oraz ulepszonej jednostce napędowej, czołg osiągał wyższą prędkość maksymalną, 16 km/h. W sumie do Chin wyeksportowano 15 pojazdów tego typu. |
Renault NC-31
chiny
Czołgi lekkie
1 |
 | Rozegrał bitew: 5
Wygrał bitew: 4
Krótki opis: Pierwszy radziecki czołg, który wszedł do produkcji seryjnej. W latach 1928-1931 wyprodukowano 959 pojazdów. |
MS-1
zsrr
Czołgi lekkie
1 |
 | Rozegrał bitew: 3
Wygrał bitew: 2
Krótki opis: Pojazd ten wszedł do czynnej służby w roku 1917, a do końca I wojny światowej wyprodukowano 3177 z ogólnej liczby 3800 takich maszyn. Na początku II wojny światowej w służbie pozostawało wciąż 1560 takich pojazdów. |
Renault FT
francja
Czołgi lekkie
1 |
 | Rozegrał bitew: 1
Wygrał bitew: 1
Krótki opis: Czołg LK II został zaprojektowany w Niemczech w 1918 roku. Pojazd przeszedł próby i niemiecka armia zamówiła 1000 czołgów. Jednakże zamówienie nie zostało zrealizowane przed zakończeniem I wojny światowej. W 1920 roku Niemcy sprzedali 10 pojazdów LK II do Szwecji, gdzie weszły one do służby pod nazwą Stridsvagn fm/21. W latach 1929-1932 pojazdy przeszły modernizację i otrzymały mocniejsze silniki i usprawniony pancerz przedni. Wszystkie zmodernizowane pojazdy przemianowano na Stridsvagn m/21-29 i używano ich w celach treningowych do 1940 roku. |
Strv fm/21
szwecja
Czołgi lekkie
1 |
 | Rozegrał bitew: 1
Wygrał bitew: 1
Krótki opis: Rozwój nowego czołgu lekkiego na potrzeby Wojska Polskiego rozpoczęto w 1935 roku w Państwowych Zakładach Inżynieryjnych (PZInż) pod kierownictwem inżyniera Edwarda Habicha. Przy projektowaniu tego czołgu lekkiego czerpano obficie z projektów zagranicznych. Był on oparty na 4-tonowym brytyjskim czołgu lekkim Vickers Commercial Carden Loyd . Projekt techniczny wykonano w grudniu 1936 roku i zbudowano pierwszy prototyp czołgu PZInż.140. Pojazd był testowany od jesieni 1937 roku do wiosny 1939 roku, ale ostatecznie nie wszedł do produkcji seryjnej. |
4TP
polska
Czołgi lekkie
1 |
 | Rozegrał bitew: 1
Wygrał bitew: 1
Krótki opis: Lekki czołg kołowo-gąsienicowy został zaprojektowany na bazie podwozia ciągnika Hanomag WD-50. Pojazd nigdy nie wszedł do służby, gdyż po wynikach testów został uznany za przestarzały. Wyprodukowano kilka pojazdów w trzech wersjach; trzy wyeksportowano do Włoch i ZSRR. W czasie niemieckiej okupacji jedyny pojazd pozostały w Czechosłowacji przetrwał w formie pomnika. |
Kolohousenka
czechosłowacja
Czołgi lekkie
1 |
 | Rozegrał bitew: 62
Wygrał bitew: 21
Krótki opis: Podstawowy czołg Republiki Federalnej Niemiec. Prace nad nim rozpoczęto w 1956 roku. Pierwsze prototypy powstały dziewięć lat później w zakładach Krauss-Maffei. Leopard 1 służył w oddziałach pancernych ponad dziesięciu krajów. |
Leopard 1
niemcy
Czołgi średnie
10 |
 | Rozegrał bitew: 61
Wygrał bitew: 24
Krótki opis: Eksperymentalny czołg średni. Opracowywano go od 1953 do 1958 roku w Niżnym Tagile - miał zastąpić T-54. Stworzono dwa prototypy, ale w 1958 roku projekt został zakończony, gdyż do dalszych prac wybrano Object 430. |
Object 140
zsrr
Czołgi średnie
10 |
 | Rozegrał bitew: 60
Wygrał bitew: 33
Krótki opis: Object 430U jest wersją czołgu średniego Object 430 z przedziałem przeniesienia napędu z silnika umieszczonym z tyłu. Ta wersja miała charakteryzować się poprzecznie ułożonym silnikiem i dwoma przekładniami planetarnymi. To rozwiązanie techniczne pozwoliło powiększyć przestrzeń w środku i zmniejszyć masę pojazdu. Pojazd był rozwijany w latach 1953-1957 w celu zastąpienia T-54, ale prace przerwano w 1961 roku na korzyść Object 432. |
Object 430U
zsrr
Czołgi średnie
10 |
 | Rozegrał bitew: 42
Wygrał bitew: 16
Krótki opis: Wersja rozwojowa projektu UDES 14. Ten projekt łączył najlepsze elementy UDES 15 (rozwijanego przez Bofors) i UDES 16 (rozwijanego przez Hägglunds). Projekt stał się główną wersją tradycyjnego projektu czołgu szwedzkiego, ale potem zrezygnowano z niego na korzyść wersji ze zdalnie sterowaną wieżą. Zbudowano pełnowymiarowy prototyp, a elementy pojazdu zostały wykorzystane w kolejnych szwedzkich projektach. |
UDES 15/16
szwecja
Czołgi średnie
10 |
 | Rozegrał bitew: 37
Wygrał bitew: 20
Krótki opis: We wczesnych latach 60. XX wieku Mitsubishi rozpoczęło opracowanie nowego czołgu zgodnego z wymaganiami rządu dotyczącymi uzbrojenia i zdolności obronnych. Pierwsze dwa prototypy czołgu STB-1 zbudowano do prób we wrześniu 1969 roku. W 1970 roku prototypy te zostały pokazane dziennikarzom i uczestniczyły w paradzie wojskowej. |
STB-1
japonia
Czołgi średnie
10 |
 | Rozegrał bitew: 32
Wygrał bitew: 17
Krótki opis: Rozbudowana wersja chińskiego średniego czołgu 121, opracowana w latach 60-tych dwudziestego wieku. W odróżnieniu od prototypu, 121B wyposażono w nowoczesne, gwintowane działo 105mm, ulepszone zawieszenie i wzmocniony przedni pancerz. Pojazdy w tej modyfikacji posiadały reflektory na podczerwień i laserowe dalmierze. System celowniczy 121B odznaczał się lepszą dokładnością strzelania niż ten stosowany w Type 59. |
121B
chiny
Czołgi średnie
10 |
 | Rozegrał bitew: 32
Wygrał bitew: 11
Krótki opis: Wspólny projekt Škody i ČKD. Rozmowy na temat planowanych cech czołgu rozpoczęły się 14 stycznia 1950 roku, ale Czechosłowackie Ministerstwo Obrony zarzuciło projekt 4 marca tego roku. Nie wyprodukowano żadnych prototypów. Istniał tylko na papierze. |
TVP T 50/51
czechosłowacja
Czołgi średnie
10 |
 | Rozegrał bitew: 27
Wygrał bitew: 11
Krótki opis: W 1969 roku włoska delegacja wojskowa odwiedziła Niemcy w celu przedyskutowania zakupu czołgów Leopard. Ale nie wszyscy jej członkowie zgadzali się na zakup zagranicznych pojazdów. Włoscy eksperci i inżynierowie wojskowi wyspecyfikowali główne wymagania dla przyszłego czołgu: pochyły kąt płyt pancerza, odlewane wieżę i jarzmo działa, oraz mocny silnik Mitsubishi, co pozwoliłoby na produkcję niewielkiego, lekkiego i zwrotnego, ale doskonale opancerzonego pojazdu. Wzięto pod uwagę plany projektowe Brytyjczyków i Związku Radzieckiego zebrane przez SIFAR-SID. Prace nad projektem przerwano na etapie szkiców i modelowania. |
Progetto M40 mod. 65
włochy
Czołgi średnie
10 |
 | Rozegrał bitew: 17
Wygrał bitew: 8
Krótki opis: W późnych wersjach czołgu Centurion planowano użyć wieży Action X. Jeden prototyp wieży zamontowano na podwoziu czołgu Centurion Mark 7, a jeszcze jeden został użyty w próbach balistycznych. Pojazdy z wieżą Action X nigdy nie weszły do produkcji seryjnej ani do służby. |
Centurion Action X
anglia
Czołgi średnie
10 |
 | Rozegrał bitew: 12
Wygrał bitew: 8
Krótki opis: Rozwój nowego czołgu średniego opartego na Type 59 rozpoczęto w roku 1962. Nowy czołg miał się cechować grubszym pancerzem i większą siłą ognia niż oryginalna maszyna, jednakże prace projektowe szybko przerwano. Kilka z zastosowanych tu rozwiązań wykorzystano przy opracowywaniu Type 69. Wszystkie zbudowane prototypy (było ich 121 sztuk) zniszczono podczas prób z bronią atomową. |
121
chiny
Czołgi średnie
10 |
 | Rozegrał bitew: 4
Wygrał bitew: 1
Krótki opis: Najbardziej udany amerykański czołg średni okresu bezpośrednio po wojnie. Prace koncepcyjne rozpoczęto w 1950 roku a w kwietniu 1953 pojazd rozpoczął służbę. Między 1952 a 1959 rokiem wyprodukowano 11703 pojazdów w różnych wariantach. |
M48A1 Patton
usa
Czołgi średnie
10 |
 | Rozegrał bitew: 208
Wygrał bitew: 83
Krótki opis: Prototyp wozu powstał w 1944r. Po testowaniu w latach 1945-47 na stan armii został wprowadzony wz. 1947 r. Po wyprodukowaniu 713 pojazdów w 1949 r rozpoczęto produkcję nowego modelu czołgu. |
T-54
zsrr
Czołgi średnie
9 |
 | Rozegrał bitew: 145
Wygrał bitew: 72
Krótki opis: Ten pojazd jest jednym z prototypów projektowanych i budowanych w ramach programu Kampfpanzer Standard (do którego Włochy dołączyły w 1958 roku) we współpracy z Ingenieurbüro Warneke, Rheinstahl Hanomag, Henschel i Rheinmetall. Po wszechstronnych próbach prototypy grupy A zyskały przewagę nad innymi wariantami, a dalsze prace doprowadziły do produkcji czołgu Leopard 1. W 1960 roku wyprodukowano dwa prototypy. |
Prototipo Standard B
włochy
Czołgi średnie
9 |
 | Rozegrał bitew: 97
Wygrał bitew: 45
Krótki opis: W 1945 roku E 50 był projektowany by zastąpić Panther i Panther II jako podstawowy czołg średni Panzerwaffe. Istniał jedynie na papierze. |
E 50
niemcy
Czołgi średnie
9 |
 | Rozegrał bitew: 96
Wygrał bitew: 45
Krótki opis: Prototyp powstał w latach 1960-1961 jako czołg średni dla Bundeswehry - wyprodukowano w sumie 26 prototypów, które testowano do 1963 roku. Pojazd ten był poprzednikiem czołgu średniego Leopard. |
Leopard Prototyp A
niemcy
Czołgi średnie
9 |
 | Rozegrał bitew: 91
Wygrał bitew: 51
Krótki opis: Prototyp tego czołgu średniego rozwijano od 1953 do 1957 roku, aby zastąpić czołg T-54. Władze radzieckie potrzebowały czołgu o większej odporności nuklearnej i sile ognia. W rezultacie, w 1961 roku projekt został porzucony na korzyść czołgu Object 432. Wyprodukowano kilka prototypów tego pojazdu. |
Object 430
zsrr
Czołgi średnie
9 |
 | Rozegrał bitew: 85
Wygrał bitew: 39
Krótki opis: Początkowo czołg WZ-120 (Type 59) był kopią sowieckiego czołgu średniego T-54A. W późniejszych modyfikacjach wóz ulepszono. W latach 1958-1987 wyprodukowano od 6000 do 9500 sztuk tego pojazdu we wszystkich wariantach. |
WZ-120
chiny
Czołgi średnie
9 |
 | Rozegrał bitew: 71
Wygrał bitew: 40
Krótki opis: W latach 1950–1951 inżynierowie firmy FAMH (Compagnie des forges et aciéries de la marine et d'Homécourt) pracowali nad rozwojem czołgu średniego z działem 90 mm i obrotową wieżą. Prace przerwano na wczesnym etapie projektowym. Później wszystkie części pojazdu włączono do czołgu Batignolles-Châtillon 25 t. |
Bat.-Châtillon 25 t AP
francja
Czołgi średnie
9 |
 | Rozegrał bitew: 71
Wygrał bitew: 35
Krótki opis: Pierwszy czołg opracowany w Japonii po zakończeniu II WŚ. Rozwijany od 1954 do 1961 na bazie amerykańskiego czołgu M47. Zmniejszono rozmiary czołgu i zredukowano pancerz. W rezultacie czołg stał się lżejszy, aby spełniał wymagania japońskich sił zbrojnych. |
Type 61
japonia
Czołgi średnie
9 |
 | Rozegrał bitew: 67
Wygrał bitew: 34
Krótki opis: Kolejne stadium powojennej koncepcji czechosłowackiego czołgu ogólnego przeznaczenia. Projekt był rozwijany przez Škodę w 1947 roku. W 1948 roku przeszedł duże zmiany. Były plany zamontowania w nim działa 100 mm. Projekt zarzucono po zbudowaniu jednego pełnowymiarowego prototypu z drewna. |
Škoda T 50
czechosłowacja
Czołgi średnie
9 |
 | Rozegrał bitew: 50
Wygrał bitew: 23
Krótki opis: Wersja rozwojowa projektu UDES 14E2 zaproponowana przez firmę Hägglunds. Ten pojazd miał posiadać obniżoną sylwetkę i być wyposażony w działo 105 mm z automatycznym ładowaniem. W 1974 roku projekt połączono z projektem Boforsa, czego wynikiem był projekt UDES 15/16. Nie zbudowano żadnych prototypów. |
UDES 16
szwecja
Czołgi średnie
9 |
 | Rozegrał bitew: 46
Wygrał bitew: 19
Krótki opis: Ta ulepszona wersja Centuriona powstała w firmie Leyland Motors, miał on powiększony kadłub, ulepszony przedział załogi, większe zbiorniki paliwa i grubszy pancerz. |
Centurion Mk. 7/1
anglia
Czołgi średnie
9 |
 | Rozegrał bitew: 3
Wygrał bitew: 2
Krótki opis: Czołg M46 Patton zaprojektowano w latach 1948-1949 jako zmodernizowanego i ulepszonego następcę modelu M26 Pershing. W latach 1949-51 wyprodukowano łącznie 1168 sztuk w dwóch podstawowych wariantach. Był intensywnie wykorzystywany w wojnie koreańskiej. |
M46 Patton
usa
Czołgi średnie
9 |
 | Rozegrał bitew: 600
Wygrał bitew: 255
Krótki opis: T-34-2 nie był zmodyfikowaną wersją sowieckiego czołgu T-34, tylko zupełnie innym pojazdem. Chińscy inżynierowie uważali T-34-2 za projekt analogiczny do radzieckiego T-54. W okresie późniejszym ZSRR przekazało technologię produkcji T-54 do Chin, co spowodowało przerwanie projektu. |
T-34-2
chiny
Czołgi średnie
8 |
 | Rozegrał bitew: 435
Wygrał bitew: 205
Krótki opis: Wprowadzony na stan armii w 1944 roku. Do końca wojny wyprodukowano 965 pojazdów. Czołg pozostawał w służbie do końca lat 70-tych. |
T-44
zsrr
Czołgi średnie
8 |
 | Rozegrał bitew: 381
Wygrał bitew: 183
Krótki opis: Aby zwiększyć siłę ognia, w styczniu 1945 roku w czołgu T26E1 zamontowano nową, długolufową armatę kalibru 90 mm. Tak stworzony prototyp nazwano T26E4. Prace zawieszono w styczniu 1947 roku ze względu na problemy z armatą i mechanizmem ładującym. Do tego czasu powstało 25 egzemplarzy, ale żaden nie trafił do służby. |
T26E4 SuperPershing
usa
Czołgi średnie
8 |
 | Rozegrał bitew: 376
Wygrał bitew: 180
Krótki opis: Konkretyzacja szkicu rozwijanego na zamówienie generała Francesco Rossi, który wierzył, że w nowej wojnie sprawdzą się tylko lekkie pojazdy ważące do 35 ton. Nie zatwierdzono tego innowacyjnego projektu; rozwój zarzucono, kiedy Włochy przystąpiły do projektu Czołgu Standardowego. |
Progetto M35 mod 46
włochy
Czołgi średnie
8 |
 | Rozegrał bitew: 240
Wygrał bitew: 131
Krótki opis: Wariant brytyjskiego powojennego czołgu Centurion Mk. 5 ze wzmocnionym pancerzem przednim, karabinami maszynowymi i mocniejszym silnikiem. Pojazd był wyposażony w dodatkowy opancerzony zbiornik na paliwo o pojemności 100 galonów umieszczony z tyłu i nie miał osłon bocznych. Pojazd wszedł do służby w australijskich oddziałach pancernych w Wietnamie. |
Centurion Mk. 5/1 RAAC
anglia
Czołgi średnie
8 |
 | Rozegrał bitew: 166
Wygrał bitew: 84
Krótki opis: Opracowany w Fabryce nr 183 w 1944 roku. Był oparty na czołgu T-44, z wieloma elementami zmienionymi w celu usprawnienia pancerza i uzbrojenia nowego pojazdu. Według jednego źródła, pierwszy prototyp ukończono pod koniec 1944 roku. Jednakże inne źródła wspominają inną datę—styczeń 1945 r. Czołg przeszedł próby w marcu i kwietniu 1945 roku, ale nigdy nie wszedł do produkcji masowej. |
T-54 first prototype
zsrr
Czołgi średnie
8 |
 | Rozegrał bitew: 60
Wygrał bitew: 35
Krótki opis: Pierwszy japoński czołg powojenny był opracowany na bazie czołgów amerykańskich. Czołg STA-1 opracowano, biorąc pod uwagę ukształtowanie terenu Japonii, specyfikę sieci kolejowej oraz cechy antropometryczne japońskich czołgistów. Zbudowano tylko jeden prototyp: w grudniu 1956 roku. |
STA-1
japonia
Czołgi średnie
8 |
 | Rozegrał bitew: 59
Wygrał bitew: 30
Krótki opis: Projekt czołgu UDES 14 rozwijany przez Bofors. Ten projekt miał posiadać działo z automatycznym ładowaniem i hydrauliczne zawieszenie oraz możliwość ręcznego ładowania działa. Istniał tylko na papierze. |
UDES 14 Alt 5
szwecja
Czołgi średnie
8 |
 | Rozegrał bitew: 34
Wygrał bitew: 16
Krótki opis: Projekt czołgu średniego dla armii indyjskiej. Prace nad nim prowadziły firmy Porsche, Daimler-Benz i Zahnradfabrik AG z Friedrichshafen. Pojazd uznano jednakże za zbyt skomplikowany, by możliwa była jego produkcja w Indiach i projekt anulowano. |
Indien-Panzer
niemcy
Czołgi średnie
8 |
 | Rozegrał bitew: 32
Wygrał bitew: 16
Krótki opis: Pojazd został opracowany w roku 1943. W roku 1944 zamówiono dwa prototypy z istniejącą już wieżą Panther I. W roku 1945 firma MAN wyprodukowała tylko jeden z nich. |
Panther II
niemcy
Czołgi średnie
8 |
 | Rozegrał bitew: 31
Wygrał bitew: 16
Krótki opis: Rozwijany przez Akademię im. Stalina w ramach programu mechanizacji i motoryzacji WPRA. Według różnych źródeł projekt rozpoczął się po 1949 roku. Pojazd cechował się położeniem przedziału maszynowego z przodu, a bojowego z tyłu, co było niespotykane w pojazdach radzieckiej szkoły konstrukcji czołgów. Prace przerwano na etapie projektu. |
STG
zsrr
Czołgi średnie
8 |
 | Rozegrał bitew: 30
Wygrał bitew: 16
Krótki opis: P.44 Pantera był jednym z wariantów włoskiego czołgu średniego rozwijanego w czasie IIWŚ. Istniał tylko na papierze. |
P.44 Pantera
włochy
Czołgi średnie
8 |
 | Rozegrał bitew: 27
Wygrał bitew: 9
Krótki opis: Prace nad czołgiem Centurion ruszyły w roku 1943. Zaprojektowano go jako „czołg uniwersalny”, mający zastąpić istniejące czołgi piechoty i pościgowe. Centurion był pierwszym brytyjskim czołgiem z pochyłymi płytami pancerza. Wszedł do służby w roku 1947. W sumie w latach 1945-1946 wyprodukowano 100 pojazdów tej serii. |
Centurion Mk. I
anglia
Czołgi średnie
8 |
 | Rozegrał bitew: 22
Wygrał bitew: 6
Krótki opis: Projekt czołgu średniego zaproponowany przez firmę Škoda jako część rozwijanej w Czechosłowacji koncepcji pojazdu ogólnego przeznaczenia. Nie wyprodukowano żadnych prototypów. |
TVP VTU Koncept
czechosłowacja
Czołgi średnie
8 |
 | Rozegrał bitew: 11
Wygrał bitew: 4
Krótki opis: Średni czołg z wieżą oscylacyjną i automatycznym mechanizmem ładującym. Opracowany na bazie eksperymentalnego czołgu średniego T42 w połowie lat pięćdziesiątych ubiegłego wieku. Pojazd nigdy nie trafił do produkcji seryjnej. |
T69
usa
Czołgi średnie
8 |
 | Rozegrał bitew: 7
Wygrał bitew: 3
Krótki opis: Prace nad czołgiem Object 416 rozpoczęto w biurze konstrukcyjnym fabryki nr 75 jesienią 1949 roku. Do marca projekt był już gotowy. Ze względu na problemy techniczne z wieżą, działający prototyp skonstruowano dopiero w kwietniu 1952 roku. Kolejny powstał po wprowadzeniu ulepszeń latem 1963, ale pojazd nigdy nie trafił do produkcji masowej. |
Object 416
zsrr
Czołgi średnie
8 |
 | Rozegrał bitew: 7
Wygrał bitew: 1
Krótki opis: Amerykański czołg średni, nazwany w uznaniu zasług generała Johna Pershinga, głównodowodzącego Amerykańskich Wojsk Ekspedycyjnych w okresie pierwszej wojny światowej. W amerykańskiej armii w latach 1944-46 M26 funkcjonował przejświowo jako czołg ciężki. Od lutego 1945r. brał czynny udział w drugiej wojnie światowej; w latach 1950-51 uczestniczył w wojnie w Korei. |
M26 Pershing
usa
Czołgi średnie
8 |
 | Rozegrał bitew: 2
Wygrał bitew: 1
Krótki opis: Zaprojektowany w 1953 roku w Szwajcarii. Pierwszy prototyp tego czołgu był wyposażony w działo 90 mm. Później zbudowano drugi prototyp z brytyjskim działem 20-funtowym. W końcu wyprodukowano serię 10 pojazdów z działami 105 mm, które pozostały w służbie do 1964 roku. Potem pojazdów użyto jako bazy dla czołgu Panzer 61. Jedyny Panzer 58, który przetrwał do dzisiaj, ma działo 20-funtowe i znajduje się w muzeum czołgów w Thun w kantonie Berno. |
Panzer 58 Mutz
niemcy
Czołgi średnie
8 |
 | Rozegrał bitew: 434
Wygrał bitew: 206
Krótki opis: W 1954 roku rząd chiński rozważał możliwość uruchomienia produkcji T-34-85 w Chinach. W tym samym czasie chińscy inżynierowie zaproponowali rozwiązanie alternatywne - T-34-1. Bazował on na klasycznym T-34-85, ale zmodyfikowano w nim zawieszenie i system przeniesienia napędu, co dało mniejszą masę i niższy kadłub. W 1954 roku powstało kilka projektów pojazdu z rozmaitymi wieżami i uzbrojeniem, jednak nigdy nie zbudowano prototypu. |
T-34-1
chiny
Czołgi średnie
7 |
 | Rozegrał bitew: 294
Wygrał bitew: 148
Krótki opis: Ten wóz był projektowany wiosną 1942 roku jako następca T-34. T-43 został rekomendowany do służby, ale prace nad projektem wstrzymano na korzyść rozwoju T-34. Pojazd nigdy nie wszedł do produkcji seryjnej. |
T-43
zsrr
Czołgi średnie
7 |
 | Rozegrał bitew: 41
Wygrał bitew: 22
Krótki opis: Rozwojowa wersja radzieckiego czołgu T-34-85 zaproponowana w kwietniu 1954 roku. Czechosłowacki wariant pojazdu miał otrzymać 100 mm działo i powiększoną wieżę. Rozpoczęcie produkcji planowano na 1955 rok, ale nigdy nie rozpoczęto prac. |
Konštrukta T-34/100
czechosłowacja
Czołgi średnie
7 |
 | Rozegrał bitew: 20
Wygrał bitew: 10
Krótki opis: Ten sławny czołg był produkowany między styczniem 1943 a kwietniem 1945 roku. Ogółem powstało 5796 sztuk, plus 8 pojazdów zbudowanych na podwoziu serii F. |
Panther
niemcy
Czołgi średnie
7 |
 | Rozegrał bitew: 19
Wygrał bitew: 10
Krótki opis: W późnych latach czterdziestych XX wieku firma Landsverk rozwinęła serię czołgów przeznaczonych głównie na eksport. Czołg średni Strv Leo był najcięższy w tej serii. Zainteresowała się nim armia, ale nie miał on do zaoferowania żadnych znaczących korzyści nad zagranicznymi odpowiednikami dostępnymi w sprzedaży. W końcu armia zdecydowała się na inny projekt. |
Leo
szwecja
Czołgi średnie
7 |
 | Rozegrał bitew: 5
Wygrał bitew: 3
Krótki opis: Podczas ofensywy w Ardenach kilka Panter wchodzących w skład niemieckiej 150. Brygady Pancernej zostało "ucharakteryzowanych" na niszczyciele czołgów M10 Wolverine. Była to część większej operacji, której celem było wywołanie zamętu na tyłach Aliantów. Wszystkie pojazdy utracono w bitwie stoczonej 21 lutego 1945 roku,gdy natknęły się na 120. pułk piechoty Armii USA. |
Panther/M10
niemcy
Czołgi średnie
7 |
 | Rozegrał bitew: 4
Wygrał bitew: 4
Krótki opis: Projekt pojazdu został opracowany w Fabryce nr 183 przez inżyniera I. S. Bera w kwietniu 1941 roku. Konstrukcja miała być wytwarzana w trzech różnych wersjach o zróżnicowanym opancerzeniu, uzbrojeniu, masie bojowej oraz prędkości. Budowę prototypu zaplanowano na początek roku 1942. Projekt jednak porzucono ze względu na wybuch wojny pomiędzy ZSRR i Niemcami. |
A-44
zsrr
Czołgi średnie
7 |
 | Rozegrał bitew: 190
Wygrał bitew: 86
Krótki opis: Ostateczna wersja czołgu T-34 z 1943 roku. Wprowadzenie nowej, trzyosobowej wieży pozwoliło na instalację mocniejszego działa kal. 85 mm. Ta innowacja znacząco podniosła skuteczność bojową czołgu w porównaniu do jego poprzednika, T-34-76. Wyprodukowano łącznie 35 000 pojazdów tego typu w różnych wariantach. Niektóre z nich pełnią służbę w kilku krajach aż do dziś. |
T-34-85
zsrr
Czołgi średnie
6 |
 | Rozegrał bitew: 159
Wygrał bitew: 72
Krótki opis: ZSRR wyeksportował do Chin ok. 1800 wozów T-34-76 i T-34-85. W roku 1954 rząd chiński zdecydował o rozpoczęciu własnej produkcji T-34-85 począwszy od roku 1958 - nowy pojazd oznaczono jako Type 58. Produkcji jednakże nigdy nie rozpoczęto, a siły pancerne Chin musiały bazować na modyfikowanych wersjach T-34. |
Type 58
chiny
Czołgi średnie
6 |
 | Rozegrał bitew: 97
Wygrał bitew: 40
Krótki opis: Ciężko opancerzony szturmowy wariant czołgu M4A3 (75)W. Pojazd posiadał dodatkowe płyty pancerne o grubości 38mm, ulepszony właz do luku silnikowego oraz nową wieżę z rozbydowanym pancerzem, bazującą na modelu T23. |
M4A3E2 Sherman Jumbo
usa
Czołgi średnie
6 |
 | Rozegrał bitew: 47
Wygrał bitew: 25
Krótki opis: Ten pojazd został zaprojektowany dla Armii Niemieckiej jako kolejne stadium czołgu średniego T-24 w 1942 roku. Projekt uznano za przestarzały. Nie wyprodukowano żadnych prototypów. |
Škoda T 25
czechosłowacja
Czołgi średnie
6 |
 | Rozegrał bitew: 14
Wygrał bitew: 6
Krótki opis: W połowie 1939 roku Edward Habich zaprojektował kilka pojazdów, uwzględniając doświadczenia niemieckich i radzieckich inżynierów. Jeden z tych projektów miał zawieszenie Hortsmanna, 60-milimetrowy pochyły pancerz, małą niemiecką wieżę i działo o wysokiej penetracji i małym odrzucie. W ten sposób Habich zaprojektował pojazd łączący cechy niemieckiego czołgu średniego Pz.Kpfw.IV i radzieckiego czołgu średniego T-34. Prace przerwano po ataku na Polskę w 1939 roku. |
40TP Habicha
polska
Czołgi średnie
6 |
 | Rozegrał bitew: 12
Wygrał bitew: 6
Krótki opis: Pojazd rozsławiony przez brytyjską 7 Dywizję Pancerną, zwaną "Szczurami pustyni" od czasu ich kampanii w Afryce Północnej. Zaskakująco, 7 DP otrzymała Cromwelle na stan dopiero w 1944, po powrocie do Wielkiej Brytanii, podczas przygodowań do D-Day. Walczyli w nich w całej Francji i wkroczyli do Niemiec. Uczestniczyli w Paradzie Zwycięstwa w Berlinie, 7 września 1945r. |
Cromwell B
anglia
Czołgi średnie
6 |
 | Rozegrał bitew: 6
Wygrał bitew: 2
Krótki opis: Czołg średni Type 4 Chi-To został opracowany w 1943 roku w oparciu o podwozie czołgu Chi-Nu. Miał zastąpić czołg Chi-Ha. Jednakże nie uruchomiono produkcji seryjnej ze względu na braki w częściach i niedobór materiałów. Wyprodukowano łącznie sześć podwozi i zbudowano na nich tylko dwa czołgi. |
Type 4 Chi-To
japonia
Czołgi średnie
6 |
 | Rozegrał bitew: 160
Wygrał bitew: 70
Krótki opis: Pz IV w wariancie G był produkowany od maja 1942r. W kwietniu 1943 rozpoczęto prace nad wariantem H - ostatecznie najliczniej produkowaną wersją Pz IV. Ausf. H miał to samo ulepszone działo co Ausf. G i posiadał pojedynczą płytę czołową o grubości 80mm zamiast rozwiązania wielowarstwowego. Nowy układ przeniesienia napędu minimalnie zmniejszył prędkość pojazdu, ale był bardziej niezawodny. Czołgi w tym wariancie wyposażano również w ekrany siatkowe o grubości 5-8mm na kadłubie i bokach wieży. W sumie wyprodukowano 3774 sztuki Ausf. H. |
Pz.Kpfw. IV Ausf. H
niemcy
Czołgi średnie
5 |
 | Rozegrał bitew: 126
Wygrał bitew: 51
Krótki opis: Spośród 1,800 czołgów T-34 dostarczonych Chinom przez ZSRR na początku lat 50, była tam grupa T-34-76. Po odbyciu służby w ChALW, prawie wszystkie zostały wysłane do Korei Północnej. Kolejne ulepszenia, m.in. nowy silnik i zmodernizowane zawieszenie, wprowadzone przez Chińczyków, znacznie wpłynęły na przydatność tych czołgów. |
Type T-34
chiny
Czołgi średnie
5 |
 | Rozegrał bitew: 82
Wygrał bitew: 48
Krótki opis: Pierwszy model Shermana, który wszedł do produkcji seryjnej. Wyprodukowano łącznie 49234 egzemplarzy tego czołgu. Po raz pierwszy został użyty bojowo w Afryce Północnej. |
M4 Sherman
usa
Czołgi średnie
5 |
 | Rozegrał bitew: 82
Wygrał bitew: 34
Krótki opis: Legenda radzieckich sił pancernych. Najliczniej produkowany czołg II wojny światowej. Od 1940 do 1944 roku w różnych zakładach ZSRR wyprodukowano 33805 pojazdów w trzech podstawowych wersjach. |
T-34
zsrr
Czołgi średnie
5 |
 | Rozegrał bitew: 49
Wygrał bitew: 21
Krótki opis: Rozwijany dla Wehrmachtu w okupowanej Czechosłowacji w 1941 roku. Projekt odznaczał się pochyłymi płytami pancerza i wzmocnionym uzbrojeniem bazującym na radzieckim Т-34. Projekt uznano za przestarzały. Nie wyprodukowano żadnych prototypów. |
Škoda T 24
czechosłowacja
Czołgi średnie
5 |
 | Rozegrał bitew: 13
Wygrał bitew: 4
Krótki opis: Czołg średni Type 3 Chi-Nu jest modyfikacją czołgu Тype 1 Chi-He z nową wieżą i działem. Ten czołg był najpotężniejszym spośród produkowanych seryjnie japońskich czołgów z okresu wojny. Wyprodukowano jednak łącznie tylko 60 pojazdów ze względu na braki części i materiałów. |
Type 3 Chi-Nu
japonia
Czołgi średnie
5 |
 | Rozegrał bitew: 81
Wygrał bitew: 42
Krótki opis: Czołg T-28 został opracowany przez Eksperymentalne Biuro Projektowe Maszyn fabryki im. Woroszyłowa. Pojazd wszedł do służby 11 sierpnia 1933r. W sumie między 1933 a 1940 rokiem w fabryce im. Kirowa powstały 503 sztuki. W okresie masowej produkcji T-28 przeszedł wiele zmian projektowych i modyfikacji. Pojazdy wykorzystywano w wojnie z Finlandią w zimie 1939-40 oraz na początku 2 w.św. |
T-28
zsrr
Czołgi średnie
4 |
 | Rozegrał bitew: 43
Wygrał bitew: 15
Krótki opis: Produkcja wariantu J rozpoczęła się w marcu 1941r. Oprócz nowego opancerzenia, pojazdy otrzymały nowe działo 50 mm KwK 38, które okazało się bardzo udaną konstrukcją. 1067 pojazdów otrzymało działo KwK 39, ulepszoną wersję z większą zdolnością penetracji. Próby wykorzystania działa 75 mm (wariant N) uznano za porażkę i najdłuższymi seriami produkcyjnymi były pojazdy w wariantach J, L oraz M (z doskonale radzącymi sobie działami 50 mm). W sumie powstało 5691 pojazdów, z których 1969 wyposażono w działa długolufowe, a 2391 w krótkolufowe działa kal. 50 mm. |
Pz.Kpfw. III Ausf. J
niemcy
Czołgi średnie
4 |
 | Rozegrał bitew: 40
Wygrał bitew: 21
Krótki opis: Amerykański czołg średni z czasów II wojny światowej. Pojazd został nazwany na cześć generała wojsk konfederacji z amerykańskiej wojny secesyjnej, Roberta E. Lee. Szeroko znany również pod swoim brytyjskim oznaczeniem—M3 Grant—nadanym na cześć generała Unii, Ulyssessa Granta. M3 powstał w 1940 roku na bazie czołgu M2. Od czerwca 1941 do grudnia 1942 roku był produkowany masowo. Wyprodukowano 6258 egzemplarzy tego pojazdu w różnych wersjach. |
M3 Lee
usa
Czołgi średnie
4 |
 | Rozegrał bitew: 10
Wygrał bitew: 6
Krótki opis: V-8-H był wersją rozwojową czołgu średniego PS-II-b i lekkiego czołgu piechoty P-II-b. Pojazd przechodził próby od lata 1937 roku do wiosny 1938 roku. Jesienią 1938 roku przetestowano go ponownie. Po usunięciu wszystkich usterek, czołg wszedł do służby pod nazwą ST vz.39. Pojazd nigdy nie wszedł do produkcji seryjnej. |
ST vz. 39
czechosłowacja
Czołgi średnie
4 |
 | Rozegrał bitew: 19
Wygrał bitew: 9
Krótki opis: Jedyny amerykański czołg średni, który został przyjęty do służby w okresie międzywojennym. Pojazd był wyposażony w działo 37 mm i sześć karabinów maszynowych 7.62 mm, z których cztery były zamontowane na obrotowych jednostkach ogniowych. Dwa nieobrotowe karabiny maszynowe były umieszczone na przodzie kadłuba. Pomimo niezbyt imponujących cech bojowych pojazdu M2A1 stał się kamieniem milowym dla amerykańskiego rozwoju czołgów od czasu wczesnego projektu, dzięki łatwej możliwości zaadaptowania do produkcji seryjnej. W 1940 roku wyprodukowano 94 pojazdy. |
M2 Medium Tank
usa
Czołgi średnie
3 |
 | Rozegrał bitew: 15
Wygrał bitew: 9
Krótki opis: Rozwijany w 1934 roku przez biuro czołgów w dziale ekonomicznym Zjednoczonego Państwowego Zarządu Politycznego. Projekt miał na celu zastąpienie T-28. Działający prototyp zbudowano w 1935 roku w Leningradzie, w Eksperymentalnej Fabryce Kirowa (Fabryka Nr 185), pod kierownictwem inżyniera W. N. Cejna. Pojazd był dostarczony z napędem kołowym i gąsienicowym. Wszedł do służby w lutym 1936 roku, a jego produkcję rozpoczęto w leningradzkiej Fabryce Kirowa. Wyprodukowano tylko kilka pojazdów, zanim zrezygnowano z dalszej produkcji ze względu na skomplikowaną konstrukcję i niesolidne podwozie. |
T-29
zsrr
Czołgi średnie
3 |
 | Rozegrał bitew: 3
Wygrał bitew: 1
Krótki opis: Eksperymentalny czołg średni. Projektowany i testowany od 1930 do 1932 roku. Nie był produkowany seryjnie. |
T2 Medium Tank
usa
Czołgi średnie
2 |
 | Rozegrał bitew: 6
Wygrał bitew: 1
Krótki opis: Pierwszy czołg brytyjski z działem zamontowanym w ruchomej wieży. Prace rozpoczęto w roku 1922 w zakładach Vickers. W latach 1923-1925 wyprodukowano kilkadziesiąt egzemplarzy. Czołg użytkowano w latach 1924-1938. |
Vickers Medium Mk. I
anglia
Czołgi średnie
1 |
 | Rozegrał bitew: 138
Wygrał bitew: 68
Krótki opis: Wersja ciężkiego czołgu Object 705 z działem 152 mm i ulepszonym silnikiem. Wszelkie prace nad tym projektem przerwano w 1948 roku. |
Object 705A
zsrr
Czołgi ciężkie
10 |
 | Rozegrał bitew: 114
Wygrał bitew: 51
Krótki opis: Prace nad czołgiem rozpoczęto na wiosnę 1945 roku. Prototypy były testowane w 1946 i 1947 roku. Wóz przeszedł pomyślnie serię testów, ale nie został skierowany do seryjnej produkcji. |
IS-7
zsrr
Czołgi ciężkie
10 |
 | Rozegrał bitew: 78
Wygrał bitew: 33
Krótki opis: Opracowany w latach 1956-58 w leningradzkiej Fabryce Kirowa pod kierownictwem Josepha Kotina. Dwa prototypy wyprodukowano i przetestowano w okresie 1959–60. Kadłub i wieżę wyprodukowano, by zbadać ich odporność na ostrzał. Prace wstrzymano w lecie 1960 z powodu niezadawalających postępów przy niektórych systemach i komponentach. Dodatkowo, pojazd nie miał żadnej przewagi nad czołgiem ciężkim Object 770. |
Object 277
zsrr
Czołgi ciężkie
10 |
 | Rozegrał bitew: 57
Wygrał bitew: 26
Krótki opis: Prototyp czołgu ciężkiego zaprojektowanego we wczesnych latach sześćdziesiątych. Projekt 111 był oparty na projektach radzieckich czołgów IS-2 i IS-3 i miał być podobny do T-10. Na tle innych wariantów czołgu 111, ten pojazd odznaczał się wzmocnionym pancerzem przednim. Jego rozwój przerwano w 1964 roku. |
WZ-111 model 5A
chiny
Czołgi ciężkie
10 |
 | Rozegrał bitew: 50
Wygrał bitew: 27
Krótki opis: Projekt nowego pojazdu dla szwedzkiej armii rozpoczęty w 1949 roku. Ze względu na poufność, pojazd oznaczono niezwykłą nazwą KRV oznaczającą samobieżnego żurawia (po szwedzku). Projekt był oparty na francuskim AMX 50. Zbudowano i przetestowano lekkie zawieszenie. Wyprodukowano również makietę z wieżą. Nigdy nie zbudowano prototypu. |
Kranvagn
szwecja
Czołgi ciężkie
10 |
 | Rozegrał bitew: 31
Wygrał bitew: 16
Krótki opis: Projekt opracowywało Biuro Projektowe czelabińskiej fabryki Kirowa od grudnia 1943r. W kwietniu 1944r. zbudowano dwa prototypy Object 701, ich testy wymusiły wprowadzenie ulepszoń do projektu. Pod koniec 1944r. i na początku 1945r. poddano testom kolejne dwa prototypy. Rekomendację do służby uzyskał Object 701 No. 5., lecz produkcja została odwołana ze względu na rozpoczęcie montażu IS-3. Po zawieszeniu w 1946r. produkcji IS-3, rozpoczęła się produkcja IS-4 i trwała aż do 1949r. W 1951r. zbudowano łącznie 25 sztuk IS-4M. Później, wszystkie dotychczas zbudowane pojazdy zmodernizowano do poziomu IS-4M. Według różnych źródeł wyprodukowano między 235 a 258 pojazdów, wszystkie rozlokowano na Dalekim Wschodzie. |
IS-4
zsrr
Czołgi ciężkie
10 |
 | Rozegrał bitew: 25
Wygrał bitew: 7
Krótki opis: Wariant czołgu Conqueror z dodatkową osłoną pancerza. Produkowany w pierwszej połowie lat pięćdziesiątych i używany w testach kierowanych rakiet przeciwpancernych Dart i Malkara. W czasie tych testów, czołg odgrywał rolę czołgu ciężkiego, który mógłby się potencjalnie pojawić w przyszłości. Nigdy nie wszedł do produkcji seryjnej. |
Super Conqueror
anglia
Czołgi ciężkie
10 |
 | Rozegrał bitew: 22
Wygrał bitew: 10
Krótki opis: W czerwcu 1943 roku Adlerwerke otrzymało polecenie opracowania czołgu E 100, jednakże w 1944 rozwój czołgów ciężkich został wstrzymany. Do końca wojny ukończono tylko nadwozie, przechwycone później przez British Army. |
E 100
niemcy
Czołgi ciężkie
10 |
 | Rozegrał bitew: 7
Wygrał bitew: 1
Krótki opis: Prace projektowe rozpoczęto w 1952r. zakładając mocniejsze uzbrojenie niż w T-43 (M103). Duży nacisk położono na rozmiar maszyny, ponieważ pojazd ten miał przemieszczać się wąskimi tunelami w Alpach szwajcarskich. Rozważano kilka wersji ale projekt został zaniechany. Czołg ten nigdy nie wszedł do produkcji. |
T110E5
usa
Czołgi ciężkie
10 |
 | Rozegrał bitew: 2
Wygrał bitew: 1
Krótki opis: Czołg superciężki z wieżą umieszczoną z tyłu. Opracowany przez firmę Krupp w 1942 roku. Projekt zarzucono na korzyść czołgów ciężkich. Nie wyprodukowano ani jednego pojazdu. |
Pz.Kpfw. VII
niemcy
Czołgi ciężkie
10 |
 | Rozegrał bitew: 529
Wygrał bitew: 243
Krótki opis: Prace nad tym pojazdem rozpoczęły się w 1949 roku. Pojazd wszedł do służby jako T-10 w 1953 roku. Dalszy rozwój zaowocował kilkoma usprawnieniami pojazdu, a najliczniej produkowaną wersją był T-10M. Wyprodukowano około 2500 sztuk tego pojazdu. |
T-10
zsrr
Czołgi ciężkie
9 |
 | Rozegrał bitew: 289
Wygrał bitew: 149
Krótki opis: Projekt opracowali w fabryce nr 92 inżynierowie W. A. Ganin i A. S. Czasownikow. Nowa maszyna miała być ulepszoną wersją niedoskonałych ciężkich czołgów tamtego okresu. Pozostała jednak wyłącznie na papierze. |
ST-I
zsrr
Czołgi ciężkie
9 |
 | Rozegrał bitew: 90
Wygrał bitew: 48
Krótki opis: W 1945 roku E 75 był projektowany by zastąpić Tygrysa II jako podstawowy czołg ciężki Panzerwaffe. Istniał jedynie na papierze. |
E 75
niemcy
Czołgi ciężkie
9 |
 | Rozegrał bitew: 87
Wygrał bitew: 43
Krótki opis: Wariant czołgu ciężkiego zaprojektowanego w 1949 roku. W 1952 roku zaproponowano trzy projekty czołgów ciężkich. EMIL 1952 E2 był drugim wariantem. W zależności od pancerza i zamontowanego silnika, jego waga wynosiła od 34 do 39 ton. Jednakże pod koniec 1952 roku przerwano rozwój wersji E2 na korzyść wersji E3, która miała podobne osiągi, ale ulepszony pancerz. |
Emil II
szwecja
Czołgi ciężkie
9 |
 | Rozegrał bitew: 83
Wygrał bitew: 48
Krótki opis: Jedna z pierwszych wersji czołgu ciężkiego Object 705. Pojazd był rozwijany przez Biuro Projektowe zakładów Czelabińsk Kirów. Istniał tylko na papierze. |
Object 705
zsrr
Czołgi ciężkie
9 |
 | Rozegrał bitew: 73
Wygrał bitew: 38
Krótki opis: Czołg ten, opracowany w latach 1949-1952, miał stanowić przeciwwagę dla nowych radzieckich czołgów ciężkich. W sumie w latach 1955-1959 wyprodukowano 185 maszyn tego typu. |
Conqueror
anglia
Czołgi ciężkie
9 |
 | Rozegrał bitew: 63
Wygrał bitew: 32
Krótki opis: Dwa prototypy zostały zaprojektowane przez Ferdynanda Porsche. Jeden z nich posiadał wieżę umieszczoną z przodu pojazdu, drugi - z tyłu. Nie wszedł do produkcji seryjnej. |
VK 45.02 (P) Ausf. B
niemcy
Czołgi ciężkie
9 |
 | Rozegrał bitew: 53
Wygrał bitew: 28
Krótki opis: Projekt czołgu ciężkiego oznaczonego jako IS-7 rozwijany w 1945 roku. Pojazd miał być wyposażony w elektromechaniczne przeniesienie napędu. Prace przerwano na etapie spisywania dokumentacji. Istniał tylko na papierze. |
Object 257
zsrr
Czołgi ciężkie
9 |
 | Rozegrał bitew: 49
Wygrał bitew: 21
Krótki opis: Type 4, znany również jako Type 2604, był jednym z wariantów superciężkiego czołgu O-I, opracowanego w czasie 2 w.św. Pojazd zaprojektowano do przełamywania ufortyfikowanych linii obronnych oraz do obrony wybrzeża. |
Type 4 Heavy
japonia
Czołgi ciężkie
9 |
 | Rozegrał bitew: 48
Wygrał bitew: 22
Krótki opis: Prototyp ciężkiego czołgu, zaprojektowanego na początku lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku. Pojazd stworzono na podstawie czołgów sowieckich - IS-3 i T-10. W 1964 roku zaniechano dalszego rozwoju, przenosząc środek ciężkości biur konstrukcyjnych na nowe rodzaje czołgów średnich. |
WZ-111 model 1-4
chiny
Czołgi ciężkie
9 |
 | Rozegrał bitew: 36
Wygrał bitew: 16
Krótki opis: Projekt czołgu ciężkiego zaproponowany przez Tadeusza Tyszkiewicza z Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie we wczesnych latach pięćdziesiątych. Nowy pojazd miał w zamierzeniu ważyć do 50 ton. Istniał tylko na papierze. |
50TP Tyszkiewicza
polska
Czołgi ciężkie
9 |
 | Rozegrał bitew: 32
Wygrał bitew: 15
Krótki opis: Prace nad tą maszyną rozpoczęto w roku 1948. W 1952 pojawiło się zamówienie na 300 takich pojazdów, które miały wziąć udział w wojnie koreańskiej. Czołg oznaczono jako M103. |
M103
usa
Czołgi ciężkie
9 |
 | Rozegrał bitew: 11
Wygrał bitew: 4
Krótki opis: Latem 1942 roku firma Porsche otrzymała zamówienie na projekt czołgu szturmowego z jak najgrubszym pancerzem i potężnym działem. Jednym z wyników projektu superciężkiego czołgu Maus był czołg Typ 205 Mäuschen, projekt czołgu o podobnym wnętrzu. Istniał tylko na papierze. |
Mäuschen
niemcy
Czołgi ciężkie
9 |
 | Rozegrał bitew: 1223
Wygrał bitew: 590
Krótki opis: Masową produkcję pojazdu rozpoczęto w maju 1945 roku. 7 września 1945 roku pojazdy tego typu wzięły udział w paradzie zwycięstwa w Berlinie. Do końca roku 1946 wyprodukowano 1170 pojazdów po czym produkcję przerwano. Od roku 1948 do końca lat 50. pojazdy tego typu wielokrotnie modernizowano. |
IS-3
zsrr
Czołgi ciężkie
8 |
 | Rozegrał bitew: 283
Wygrał bitew: 151
Krótki opis: Wersja Maus z 4 czerwca 1942r. 120-tonowy przodek superciężkiego czołgu istniał tylko w planach i nigdy nie wszedł do służby. Był tylko fazą przejściową w pracach nad Maus. |
VK 100.01 (P)
niemcy
Czołgi ciężkie
8 |
 | Rozegrał bitew: 273
Wygrał bitew: 130
Krótki opis: Projekt N. L. Duchowa opracowany w kwietniu 1941 roku. Prototyp miał zostać skonstruowany w listopadzie tego samego roku, ale wybuch konfliktu sowiecko-niemieckiego przerwał prace. |
KV-4
zsrr
Czołgi ciężkie
8 |
 | Rozegrał bitew: 210
Wygrał bitew: 105
Krótki opis: Szkic projektowy przygotowany podczas rozwoju ciężkiego czołgu IS-6. Szkic ukończono do końca 1944 roku. Później prace nad IS-6 przerwano i zaniechano dalszego rozwoju tego projektu. Pojazd nigdy nie wszedł do służby. |
Object 252U
zsrr
Czołgi ciężkie
8 |
 | Rozegrał bitew: 159
Wygrał bitew: 60
Krótki opis: Najciężęj opancerzony czołg wyposażony w najpotężniejsze działo przeciwpancerne. Do minusów konstrukcji należy zaliczyć przeciążone zawieszenie i układ przeniesienia napędu, jak również nadmierną masę. W starciu na dystans, Tiger II posiadał przewagę nad każdym innym pojazdem zarówno w ochronie pancerza jak i w sile działa. Mimo to, ze względu na nadmierną masę pojazdu, relatywnie niską wytrzymałość silnika i układu napędowego oraz małą liczbę zbudowanych pojazdów, Tiger II nie wywarł znacznego wpływu na losy wojny. |
Tiger II
niemcy
Czołgi ciężkie
8 |
 | Rozegrał bitew: 139
Wygrał bitew: 59
Krótki opis: IS-2Sh (IS-M) został zaproponowany przez N. F. Szaszmurina w Fabryce Kirowa numer 100 na początku 1944 roku i miał być istotną modyfikacją czołgu IS-2. Projekt miał długo-lufowe działo 122 mm i przedział bojowy umieszczony z tyłu. Projekt przerwano na korzyść czołgu IS-6 (Object 252). |
IS-M
zsrr
Czołgi ciężkie
8 |
 | Rozegrał bitew: 121
Wygrał bitew: 71
Krótki opis: O-Ho to kolejne stadium rozwoju pomysłu na superciężki czołg o ulepszonym pancerzu. Pojazd posiadał skuteczny zestaw dział, pozwalający na jednoczesne prowadzenie ognia na wszystkie strony. Projekt wstrzymano ze względu na koniec wojny. Nie ukończono żadnego prototypu a czołg nigdy nie pojawił się w boju. |
O-Ho
japonia
Czołgi ciężkie
8 |
 | Rozegrał bitew: 118
Wygrał bitew: 44
Krótki opis: Rozwijany w 1945 roku jako modernizacja czołgu ciężkiego T30. Pojazd wyposażono w działo 120 mm T53 oraz nowy silnik Continental AV-1790. Koniec II Wojny Światowej zmniejszył zainteresowanie rozwojem czołgów ciężkich, więc T34 nigdy nie wszedł do służby. Prototypy wykorzystano w próbach ogniowych. |
T34
usa
Czołgi ciężkie
8 |
 | Rozegrał bitew: 99
Wygrał bitew: 55
Krótki opis: Projekt siedemdziesięciotonowego superciężkiego czołgu rozpoczęto 1 listopada 1941 roku. W lutym 1942, przedsiębiorstwo Kruppa przedstawiło zarys projektu VK 70.01, później przemianowanego na Löwe, czyli lew. Powstało kilka projektów, różniących się konfiguracją, uzbrojeniem i opancerzeniem. Mimo to, projekt został zamknięty po decyzji Führera o budowie jeszcze cięższych czołgów. Nie powstał nawet żaden prototyp. |
Löwe
niemcy
Czołgi ciężkie
8 |
 | Rozegrał bitew: 65
Wygrał bitew: 27
Krótki opis: Wariant ciężkiego czołgu rozwijanego dla szwedzkiej armii w ramach projektu EMIL w latach pięćdziesiątych XX wieku. Na projekt miały wpływ rozwiązania z projektu francuskiego czołgu AMX 13, co jest oczywiste, gdy się spojrzy na projekt wieży. W 1951 roku przygotowano szkic, ale dalszego rozwoju zaniechano na korzyść późniejszych wersji. |
Emil I
szwecja
Czołgi ciężkie
8 |
 | Rozegrał bitew: 45
Wygrał bitew: 13
Krótki opis: Prace nad tym pojazdem rozpoczęto w kwietniu 1942 roku. Firma Krupp otrzymała zlecenie na konstrukcję wież. Jednakże prototyp nigdy nie został wyprodukowany. Wieże zamontowano na pierwszych egzemplarzach czołgu Tiger II. |
VK 45.02 (P) Ausf. A
niemcy
Czołgi ciężkie
8 |
 | Rozegrał bitew: 41
Wygrał bitew: 19
Krótki opis: Od połowy lat czterdziestych aż do lat pięćdziesiątych zeszłego wieku radzieccy inżynierowie starali się zmodernizować czołg IS-2. Wariant IS-2U, zaprojektowany w listopadzie 1944 roku, miał posiadać wzmocniony przedni kadłub z układem płyt przypominającym maszynę IS-3. W połowie lat pięćdziesiątych projekt został przekazany do Chin, gdzie stał się podstawą rozwoju konstrukcji pancernych tego kraju. |
110
chiny
Czołgi ciężkie
8 |
 | Rozegrał bitew: 39
Wygrał bitew: 15
Krótki opis: Proponowany plan czołgu ciężkiego, który miał być rozwijany w 1940 roku. Po rozpoczęciu II Wojny Światowej prace przerwano na etapie projektu. |
53TP Markowskiego
polska
Czołgi ciężkie
8 |
 | Rozegrał bitew: 36
Wygrał bitew: 19
Krótki opis: Francuski czołg ciężki, przedstawiany przez współzawodniczących projektantów jako alternatywa dla AMX 50. Prace nad nim rozpoczęły się w 1946, lecz prototyp nie został opracowany aż do października 1951. W projektowaniu wykorzystano niemieckie technologie z dziedziny budowy czołgów: został wyposażony w działo 100 mm z magazynkowym systemem automatycznego ładowania zainstalowanym w wieży oscylacyjnej. Czołg testowano od stycznia do lipca 1953, lecz nie dało to żadnych obiecujących wyników. W rezultacie projekt zarzucono na rzecz AMX 50. |
Somua SM
francja
Czołgi ciężkie
8 |
 | Rozegrał bitew: 26
Wygrał bitew: 12
Krótki opis: Projekt czołgu ciężkiego zaproponowany przez firmę AMX w 1950. Opracowywany równolegle z AMX 50 100, miał posiadać wzmocniony pancerz z „łbem szczupaka” i nachylonymi płytami. Inne elementy i konfiguracja kadłuba przypominały czołg Royal Tiger. Zaistniał wyłącznie na planach. |
AMX 65 t
francja
Czołgi ciężkie
8 |
 | Rozegrał bitew: 24
Wygrał bitew: 10
Krótki opis: Sukces bojowy ofensywnego czołgu M4A3E2 z rozbudowanym pancerzem wywołał decyzję o stworzeniu podobnej modyfikacji dla M26. Chrysler rozpoczął produkcję ulepszonych pojazdów w lipcu 1945. Próby wykazały potrzebę ograniczenia jego prędkości w terenie, aby uniknąć zniszczenia zawieszenia. Ogółem wyprodukowano 27 pojazdów, które wykorzystywano w próbach I eksperymentach. |
T26E5 Patriot
usa
Czołgi ciężkie
8 |
 | Rozegrał bitew: 17
Wygrał bitew: 9
Krótki opis: Eksperymentalny amerykański ciężki czołg z okresu drugiej wojny światowej. Zbudowany na bazie czołgów M26 Pershing i T29. Prototypy powstały w 1946r, lecz T32 nigdy nie wszedł do produkcji masowej. |
T32
usa
Czołgi ciężkie
8 |
 | Rozegrał bitew: 15
Wygrał bitew: 5
Krótki opis: Prace nad tym czołgiem wsparcia piechoty rozpoczęły się w roku 1944. Pierwszy prototyp był gotowy do prób w 1952 r. W sumie wyprodukowano 21 czołgów, ale żaden z nich nie wszedł do służby. Część z tych pojazdów przebudowano później do standardu czołgu ciężkiego Conqueror. |
Caernarvon
anglia
Czołgi ciężkie
8 |
 | Rozegrał bitew: 11
Wygrał bitew: 5
Krótki opis: |
usa
Czołgi ciężkie
8 |
 | Rozegrał bitew: 5
Wygrał bitew: 2
Krótki opis: Prace nad tym pojazdem rozpoczęto w 1949 roku w biurze projektowym zakładów Czelabińsk Kirów pod kierunkiem Józefa Kotina. W 1950 roku była gotowa przedprodukcyjna partia 10 pojazdów. Po przejściu przez pojazd wszystkich prób i dodaniu usprawnień został on wdrożony do służby pod oznaczeniem IS-8 w 1953 roku. |
IS-5 (Object 730)
zsrr
Czołgi ciężkie
8 |
 | Rozegrał bitew: 5
Wygrał bitew: 2
Krótki opis: M6A2E1 był wersją rozwojową ciężkich czołgów T1 oraz M6. Opracowany w sierpniu 1944 roku, posiadał większą wieżę, w której umieszczono działo 105 mm. Nie był produkowany seryjnie. |
M6A2E1
usa
Czołgi ciężkie
8 |
 | Rozegrał bitew: 483
Wygrał bitew: 263
Krótki opis: Ten pojazd, zaprojektowany na bazie czołgu ciężkiego KV, początkowo niewiele różnił się od modelu produkowanego seryjnie. Testy polowe przeszedł w styczniu i lutym 1941 roku. Ostatecznie w projekcie dokonano kilku istotnych zmian, znacznie zwiększając osiągi bojowe tego pojazdu. Do 22 lipca 1941 roku ukończono rozwój podwozia i silnika. Według niektórych źródeł jesienią 1941 roku pojazd wyposażono w seryjną wieżę KV i wysłano na front. |
KV-3
zsrr
Czołgi ciężkie
7 |
 | Rozegrał bitew: 289
Wygrał bitew: 132
Krótki opis: Czołg ciężki IS-1 (IS-85) był gruntowną modernizacją czołgu KV-1. Był wyposażony w działo D-5T kalibru 85 mm. IS-1 wszedł do produkcji seryjnej w październiku 1943 r., ale przerwano ją na początku 1944 r., ponieważ w grudniu 1943 r. rozpozczęła się produkcja seryjna czołgu IS-2 (IS-122). Łącznie wyprodukowano 107 pojazdów tego typu. |
IS
zsrr
Czołgi ciężkie
7 |
 | Rozegrał bitew: 252
Wygrał bitew: 115
Krótki opis: Opracowanie konstrukcji czołgu Tiger I rozpoczęto w firmie Henschel w roku 1937. Masowa produkcja ruszyła w 1942 - łącznie wyprodukowano 1354 egzemplarze. Pierwszy raz użyto bojowo tego czołgu pod Leningradem - wozy tego typu jednakże spotkać można było na froncie od Tunezji po Kursk. Mimo przerwania produkcji w lecie 1944 roku, Tiger I używany był w walce do końca wojny. |
Tiger I
niemcy
Czołgi ciężkie
7 |
 | Rozegrał bitew: 152
Wygrał bitew: 74
Krótki opis: Rozwój tego eksperymentalnego czołgu ciężkiego rozpoczęto w 1944 roku. Prototyp zbudowano w 1947 roku. Pojazd był wyposażony w 105 mm działo T5E1. Stworzono tylko kilka prototypów tego pojazdu, bo po wojnie produkcję seryjną czołgów ciężkich uznano za nieracjonalną. |
T29
usa
Czołgi ciężkie
7 |
 | Rozegrał bitew: 84
Wygrał bitew: 46
Krótki opis: Kolejny etap rozwoju O-I o ulepszonym dziale przeciwczołgowym. Plan dowództwa zakładał ulepszenie wcześniejszych modeli i osiągnięcie lepszych parametrów pancerza. Zaistniał tylko w planach. Nie ukończono żadnego prototypu i pojazd nie wszedł do służby. |
O-Ni
japonia
Czołgi ciężkie
7 |
 | Rozegrał bitew: 42
Wygrał bitew: 22
Krótki opis: Sowieckie czołgi IS-2 eksportowano do Chin na początku lat pięćdziesiątych zeszłego wieku, a używano ich podczas wojny w Korei w latach 1950-1953. Według amerykańskich danych wywiadowczych, co najmniej cztery chińskie kompanie pancerne stacjonujące w Korei dysponowały tymi maszynami, po pięć sztuk w każdej z nich. IS-2 pozostawał w linii do końca lat 50. Jego produkcja została przerwana z powodu braku części i uruchomienia projektu Type 59. Chiny podarowały niektóre z czołgów IS-2 Wietnamowi, gdzie wzięły udział w końcowej fazie pierwszej wojny indochińskiej w latach 1946-1954. |
IS-2
chiny
Czołgi ciężkie
7 |
 | Rozegrał bitew: 21
Wygrał bitew: 17
Krótki opis: Proponowany projekt czołgu ciężkiego. Ten pojazd miał w zamierzeniu być dalszym rozwinięciem czołgu średniego Habicha. Kadłub miał być wyposażony w grubsze płyty pancerza. Projekt obejmował również wyposażenie czołgu w mocniejsze działo. Ale prototypu nigdy nie skonstruowano. |
45TP Habicha
polska
Czołgi ciężkie
7 |
 | Rozegrał bitew: 13
Wygrał bitew: 10
Krótki opis: 26 maja 1941 r. Adolf Hitler zlecił Ferdynandowi Porsche i firmie Henschel opracowanie prototypu nowego czołgu. Prototypy pokazano Führerowi 20 kwietnia 1942 roku. Rozpoczęto produkcję, ale przerwano ją ze względu na złożoność systemów napędowych i kierowniczych czołgu, oraz brak potrzebnej miedzi. Później 90 wyprodukowanych kadłubów zaadaptowano na niszczyciele czołgów Ferdinand. |
Tiger (P)
niemcy
Czołgi ciężkie
7 |
 | Rozegrał bitew: 13
Wygrał bitew: 5
Krótki opis: Prace nad tym ciężkim czołgiem rozpoczęto w roku 1945. W pojeździe wykorzystano kilka pomysłów z czołgu Pz.Kpfw. VI Ausf. B Tiger II. Zaistniał tylko w projektach. Później, AMX M4 (1945) stał się prototypem dla AMX 50 100. |
AMX M4 mle. 45
francja
Czołgi ciężkie
7 |
 | Rozegrał bitew: 4
Wygrał bitew: 4
Krótki opis: Wersję Black Prince opracowano w latach 1943-1945 w oparciu o czołg typu Churchill. Posiadał on przedłużony kadłub umożliwiający montaż wieży z zainstalowaną armatą siedemnastofuntową. W sumie od roku 1944 do 1945 wyprodukowano sześć prototypów tego pojazdu. Kilka maszyn przeszło próby, ale nigdy nie wzięły udziału w walce. |
Black Prince
anglia
Czołgi ciężkie
7 |
 | Rozegrał bitew: 266
Wygrał bitew: 121
Krótki opis: Eksperymentalny niemiecki ciężki czołg drugiej wojny światowej wyprodukowany przez firmę Henshel. Pojazd był efektem dalszego rozwoju projektu VK 30.01 (H) oraz stanowił etap w produkcji modelu Tiger. Ogółem, w 1942 roku wyprodukowano osiem nadwozi i jeden prototyp. W trakcie tworzenia wypróbowywano wiele rozwiązań technicznych. Niektóre z nich przeniesiono do projektów innych niemieckich ciężkich czołgów okresu drugiej wojny światowej. Nadwozia były również wykorzystywane w pancernych pojazdach ewakuacyjnych. |
VK 36.01 (H)
niemcy
Czołgi ciężkie
6 |
 | Rozegrał bitew: 174
Wygrał bitew: 99
Krótki opis: T-150 był kolejnym etapem rozwoju modelu KV-1. Pojazd ważył 50 ton. T-150 trafił do testów w pierwszej połowie 1941 roku, a jego prototyp wziął udział w starciach pod Leningradem. Stał się on później bazą dla zmodyfikowanej wersji czołgu KV-1 ze wzmocnionym pancerzem. |
T-150
zsrr
Czołgi ciężkie
6 |
 | Rozegrał bitew: 167
Wygrał bitew: 74
Krótki opis: Rozbudowana wersja czołgu KV-1S. W odróżnieniu do poprzednika KV-85 był lepiej uzbrojony. Pojazd został zaprojektowany wiosną 1943 roku w zakładach Czelabińsk Kirów. Po raz pierwszy wykorzystano go już 8 sierpnia. Czołg był produkowany do września, a łącznie wyprodukowano 148 pojazdów. KV-85 został wykorzystany przez kluczowe dla losów wojny pułki pancerne Armi Czerwonej. |
KV-85
zsrr
Czołgi ciężkie
6 |
 | Rozegrał bitew: 101
Wygrał bitew: 48
Krótki opis: Prace nad tym superciężkim czołgiem rozpoczęły się po bitwach nad Chałchin-Goł w 1939r. Pojazd zaprojektowano jako zwrotną jednostkę ogniową o niespotykanych w tym czasie rozmiarach – sam kadłub ważył 100 ton. Wybudowano tylko jeden prototyp ze stali konstrukcyjnej i bez wieży. Próby wstrzymano ze względu na zawodny silnik; pod koniec 1944r. prototyp zezłomowano. W planach czołg miano wyposażyć w 15cm haubicę. |
O-I
japonia
Czołgi ciężkie
6 |
 | Rozegrał bitew: 30
Wygrał bitew: 17
Krótki opis: Modyfikacja A22 ze wzmocnionym pancerzem. Pierwsze pojazdy tego typu wyprodukowano tuż przed lądowaniem Aliantów w Normandii. Na tym modelu oparto też czołg z miotaczem ognia, któremu nadano przydomek Crocodile. |
Churchill VII
anglia
Czołgi ciężkie
6 |
 | Rozegrał bitew: 17
Wygrał bitew: 9
Krótki opis: Ciężki czołg szturmowy. Opracowany w styczniu 1940 roku na bazie KV-1, w latach 1940-1941 wyprodukowany w liczbie 334 egz. Czołgi KV-2 trafiły na pole bitwy w 1941 roku i większość z nich została zniszczona przed nadejściem zimy. |
KV-2
zsrr
Czołgi ciężkie
6 |
 | Rozegrał bitew: 10
Wygrał bitew: 7
Krótki opis: W 1943, japoński ambasador w Niemczech uczestniczył w polowych próbach w Henschela modelu "Tiger". Po tym wydarzeniu, firma otrzymała rozkaz przesłania całej dokumentacji czołgu do Japonii. Jeden rozmontowany czołg przesłano 14 października 1943 do Bordeaux w celu przetransportowania do Japonii na pokładzie okrętu podwodnego. Pomimo tego, wschodni sojusznik Wehrmachtu nie był w stanie uruchomić własnej produkcji Tygrysów. Japonia nie dostarczyła ani jednego czołgu, a cała operacja kosztowała kraj 645 000 marek niemieckich, wobec początkowych szacunków w wysokości 300 000 marek. |
Heavy Tank No. VI
japonia
Czołgi ciężkie
6 |
 | Rozegrał bitew: 5
Wygrał bitew: 3
Krótki opis: Zaprojektowany przez biuro projektowe Atelier de Construction de Rueil podczas Drugiej Wojny Światowej. Pojazd bazował na przestarzałym nadwoziu B1 Bis i posiadał nowe i mocne działo. Czołg uważano za nieudany w porównaniu z podobnymi czołgami zagranicznymi. Wyprodukowano ogółem 60 pojazdów. |
ARL 44
francja
Czołgi ciężkie
6 |
 | Rozegrał bitew: 1104
Wygrał bitew: 548
Krótki opis: Prace projektowe rozpoczęły się pod koniec 1938 roku. W sierpniu 1939 roku powstał pierwszy prototyp. Maszyna po raz pierwszy sprawdziła się w boju w grudniu 1939 roku, na Linii Mannerheima. Pojazd produkowano seryjnie od marca 1940 roku do sierpnia 1942 roku, w sumie powstało 2769 sztuk. |
KV-1
zsrr
Czołgi ciężkie
5 |
 | Rozegrał bitew: 42
Wygrał bitew: 20
Krótki opis: Prace nad tym superciężkim czołgiem rozpoczęły się z inicjatywy pułkownika Iwakuro z japońskiego Ministerstwa Armii. Projekt wykonała firma Mitsubishi, dlatego pojazd był również rozpoznawalny pod nazwą Mi-To. W armii pojazd slużył pod nazwą O-I. Szczegóły projektowe pozostają w znacznej części nieznane. |
O-I Experimental
japonia
Czołgi ciężkie
5 |
 | Rozegrał bitew: 17
Wygrał bitew: 8
Krótki opis: Brytyjski czołg, który był sprowadzany do ZSRR w ramach Lend-Lease’u. W sumie wysłano 301 czołgów, ale niektóre spoczęły na dnie Atlantyku wraz z transportującymi je statkami podczas rejsu do Murmańska. |
Churchill III
zsrr
Czołgi ciężkie
5 |
 | Rozegrał bitew: 13
Wygrał bitew: 7
Krótki opis: Japoński ciężki czołg Type 95 został skonstruowany na bazie Type 91. Ten wielowieżowy pojazd okresu międzywojennego wykorzystywał pewne elementy czołgów niemieckich i włoskich. Główna wieża wyposażona była w działo 70mm. Oprócz tego, pojazd posiadał działo 37mm oraz dwa karabiny maszynowe 6.5mm. Zbudowano cztery prototypy. |
Type 95 Heavy
japonia
Czołgi ciężkie
4 |
 | Rozegrał bitew: 8
Wygrał bitew: 5
Krótki opis: W trakcie kampanii europejskiej, niemieccy żołnierze przejęli 161 ciężkich czołgów B1 bis, które nazwano później Pz.Kpfw. B2 740 (f). Wszystkie pojazdy rozbudowano i wyposażono w niemiecki sprzęt radiokomunikacyjny oraz dwuczęściową pokrywę luku dowódcy. Część z nich, ze zdemontowanym uzbrojeniem, była wykorzystywana do szkolenia, a 16 przerobiono na samobieżne haubice. Większość pojazdów przerobiono na czołgi-miotacze ognia. |
Pz.Kpfw. B2 740 (f)
niemcy
Czołgi ciężkie
4 |
 | Rozegrał bitew: 6
Wygrał bitew: 3
Krótki opis: Prace rozpoczęto w roku 1921. Pojazd wszedł do służby w 1934 roku. W fabrykach Renault, FCM, Schneider, FAHM i AMX wyprodukowano łącznie 403 czołgi. Pojazd wielokrotnie ulepszano. Pomimo przestarzałej konfiguracji, w bitwach przeciwko Niemcom w maju i czerwcu 1940 roku zyskał on sobie reputację niepokonanego pojazdu z mocnym pancerzem. |
B1
francja
Czołgi ciężkie
4 |
 | Rozegrał bitew: 174
Wygrał bitew: 74
Krótki opis: Projekt tego niszczyciela czołgów rozpoczęto na początku lat pięćdziesiątych na bazie czołgu Centurion Mk3. Pojazd początkowo wyposażono w zmechanizowany podajnik amunicji, który jednak nie mieścił się w wieży i został później usunięty. Wyprodukowano jeden prototyp i poddano go testom, ale projekt nigdy nie wszedł do masowej produkcji. |
FV4005 Stage II
anglia
Niszczyciele czołgów
10 |
 | Rozegrał bitew: 55
Wygrał bitew: 24
Krótki opis: Projekt niszczyciela czołgu zbudowany na podwoziu Conqueror został opracowany w późnych latach 40. Zaistniał wyłącznie w planach. |
FV217 Badger
anglia
Niszczyciele czołgów
10 |
 | Rozegrał bitew: 53
Wygrał bitew: 18
Krótki opis: W 1954 roku w Detroit zorganizowano konferencję dotyczącą przyszłości czołgów ciężkich. Poza innymi zaawansowanymi projektami, firma Chrysler Corporation zaproponowała produkcję nowego czołgu na bazie projektu TS-31. Podstawowym założeniem dotyczącym gabarytów maszyny była możliwość odbycia swobodnej jazdy tunelem berneńskim. Rozważano kilka wariantów konstrukcji, ale projekt został anulowany. |
T110E4
usa
Niszczyciele czołgów
10 |
 | Rozegrał bitew: 51
Wygrał bitew: 28
Krótki opis: Object 730 Version 4 miał być kolejnym projektem działa samobieżnego zbudowanego na bazie czołgu T-10 (Object 730) do 18 grudnia 1952 roku. W tym samym czasie projekt koncepcyjny był oznaczony jako Object 268. Projekt pozwalał na zamontowanie działa w zamkniętej stacjonarnej kabinie umieszczonej z tyłu kadłuba. Projekt przerwano, bo była w nim potrzebna skomplikowana modyfikacja kadłuba Object 730. |
Object 268 Version 4
zsrr
Niszczyciele czołgów
10 |
 | Rozegrał bitew: 37
Wygrał bitew: 28
Krótki opis: E 100 powstawał jako kadłub do działa samobieżnego, działa przeciwlotniczego oraz niszczyciela czołgów. Jego produkcja nie została nigdy rozpoczęta. |
Jagdpanzer E 100
niemcy
Niszczyciele czołgów
10 |
 | Rozegrał bitew: 32
Wygrał bitew: 14
Krótki opis: W 1954 roku w Detroit zorganizowano konferencję dotyczącą przyszłości czołgów ciężkich. Poza innymi zaawansowanymi projektami, firma Chrysler Corporation zaproponowała produkcję nowego czołgu na bazie projektu TS-31. Podstawowym założeniem dotyczącym gabarytów maszyny była możliwość odbycia swobodnej jazdy tunelem berneńskim. Rozważano kilka wariantów konstrukcji, ale projekt został anulowany. |
T110E3
usa
Niszczyciele czołgów
10 |
 | Rozegrał bitew: 29
Wygrał bitew: 17
Krótki opis: Rozwijany od 1969 do 1971 roku jako modernizacja Strv 103. W przeciwieństwie do poprzedniej wersji, Strv 103A, Strv 103B był wyposażony w mocniejszy silnik z turbiną gazową, laserowy dalmierz i urządzenia podczerwieni. Pojazd pozwalał również na zamontowanie dodatkowego wyposażenia zmieniającego go w amfibię. W 1970 roku do służby weszło 220 pojazdów. W tym samym czasie pojazdy wcześniejszych wersji przekształcono na Strv 103B, co do 1971 roku dało łącznie 290 pojazdów. |
Strv 103B
szwecja
Niszczyciele czołgów
10 |
 | Rozegrał bitew: 20
Wygrał bitew: 9
Krótki opis: Latem 1942 roku Waffenamt (Agencja Zbrojeniowa Armii Niemieckiej) zawarła z firmami Krupp i Rheinmetall umowę na opracowanie niszczyciela czołgów na podwoziu czołgu Panther. Planowano w nim zamontować 128-milimetrowe działo K 43 lub 150-milimetrową haubicę sFH 43. Projekty oznaczone jako Grille 12 i Grille 15 odznaczały się tylnym umieszczeniem przedziału bojowego i różniły się tylko typem systemu artylerii. Później Grille 15 otrzymał działo 150 mm o długości 63 kalibrów, które mogło przebić 200 mm pancerza z odległości 4000 metrów. Jednakże prace projektowe przebiegały powoli i Grille 15 pozostał tylko na papierze. |
Grille 15
niemcy
Niszczyciele czołgów
10 |
 | Rozegrał bitew: 11
Wygrał bitew: 3
Krótki opis: Projekt niszczyciela czołgów AMX 50 Foch z działem 120 mm zakładał montaż automatycznego systemu ładowania. Niemniej jednak po pracach nad MAX 50 120 o tym samym uzbrojeniu projekt został uznany za potencjalnie nieefektywny. Pozostał wyłącznie w planach. |
AMX 50 Foch B
francja
Niszczyciele czołgów
10 |
 | Rozegrał bitew: 579
Wygrał bitew: 318
Krótki opis: Prace nad czołgiem rozpoczęto w 1943 roku. Planowano wyprodukować 25 pojazdów w ciągu roku, lecz zostało wyprodukowano tylko 2 pojazdy testowe. Nie był produkowany seryjnie. Nie brał udziału w walkach. |
T95
usa
Niszczyciele czołgów
9 |
 | Rozegrał bitew: 290
Wygrał bitew: 147
Krótki opis: Prace nad tym czołgiem szturmowym rozpoczęły się w Wielkiej Brytanii w roku 1942. Projekt ukończono w lutym 1944 roku, a złożone zamówienie opiewało na 25 maszyn. Jednak do jesieni roku 1947 wyprodukowano zaledwie pięć egzemplarzy. |
Tortoise
anglia
Niszczyciele czołgów
9 |
 | Rozegrał bitew: 168
Wygrał bitew: 70
Krótki opis: Opracowany od 1942 do 44 roku, ten ciężki niszczyciel czołgów na kadłubie ciężkiego czołgu Tiger II stał się najcięższym pojazdem w produkcji masowej wszechczasów. Według różnych źródeł, wyprodukowano 70-79 tych niszczycieli w latach 1944-45. Służyły w 653 i 512 batalionie Heavy Panzerjäger. |
Jagdtiger
niemcy
Niszczyciele czołgów
9 |
 | Rozegrał bitew: 84
Wygrał bitew: 45
Krótki opis: Kontrakt na produkcję pojazdu bez wieży podpisano z firmą Bofors w 1960 roku. Wyprodukowano łącznie 10 pojazdów „serii zero”. Pojazdy te różniły się od seryjnie produkowanych Strv 103 słabszym pancerzem i silnikiem, jak również pokrywą luku dowódcy. W 1964 roku pojazdy te wykorzystano jako podstawę do produkcji Strv 103A. |
Strv 103-0
szwecja
Niszczyciele czołgów
9 |
 | Rozegrał bitew: 79
Wygrał bitew: 38
Krótki opis: Rozwinięty w 1945 roku na bazie pojazdów IS-2 i IS-3 pod kierownictwem Józefa Kotina. Jedną z charakterystycznych cech były zrównoważone kąty nachylenia płyt pancerza. Pozytywnie przeszedł testy, ale nigdy nie wszedł do służby. |
Object 704
zsrr
Niszczyciele czołgów
9 |
 | Rozegrał bitew: 78
Wygrał bitew: 39
Krótki opis: Niszczyciel czołgów stworzony w 1944 na bazie czołgu PzIV. Prace nad nim przerwano na rzecz podobnego projektu opartego o model Krupp Waffentrager 12.8 cm PaK 44 pochodzenia czeskiego. Pojazd ten zaistniał więc tylko na papierze. |
Waffenträger auf Pz. IV
niemcy
Niszczyciele czołgów
9 |
 | Rozegrał bitew: 76
Wygrał bitew: 32
Krótki opis: Prace nad ciężkim niszczycielem czołgów opartym na konstrukcji czołgu ciężkiego IS-7 rozpoczęły się w roku 1950. Przygotowano trzy projekty, z których jeden zaowocował pełnowymiarowym, drewnianym prototypem. Jednak dalsze prace zostały zarzucone, ponieważ IS-7 nie wszedł do produkcji seryjnej. |
Object 263
zsrr
Niszczyciele czołgów
9 |
 | Rozegrał bitew: 71
Wygrał bitew: 37
Krótki opis: Od późnych lat 40. do początku lat 50. XX wieku Francja prowadziła prace nad ciężkimi niszczycielami czołgów. Projekt wzorowano na niemieckich niszczycielach czołgów z okresu II WŚ. Pojazd miał posiadać działo 120 mm. Co najmniej jeden prototyp został zbudowany i wziął udział w paradzie wojskowej 14 lipca 1950 r. w Paryżu. Pojazd nigdy nie wszedł do produkcji seryjnej. |
AMX 50 Foch
francja
Niszczyciele czołgów
9 |
 | Rozegrał bitew: 68
Wygrał bitew: 31
Krótki opis: Prototyp niszczyciela czołgów został zbudowany na bazie średniego czołgu Centurion. Zbudowany do walki przeciw ciężkim czołgom z tego okresu, włączając w to IS-3. |
FV4004 Conway
anglia
Niszczyciele czołgów
9 |
 | Rozegrał bitew: 49
Wygrał bitew: 19
Krótki opis: Działo samobieżne zaprojektowane na bazie czołgu ciężkiego WZ-111 w pierwszej połowie lat sześćdziesiątych. Projekt czołgu WZ-111 porzucono, a wszelką aktywność dotyczącą tego czołgu wstrzymano. Nie zbudowano żadnych prototypów. |
WZ-111G FT
chiny
Niszczyciele czołgów
9 |
 | Rozegrał bitew: 44
Wygrał bitew: 18
Krótki opis: Eksperymentalny czołg ciężki. Ten pojazd był wczesną wersją T29 z ulepszonym uzbrojeniem. W latach 1945-1947 wyprodukowano dwa prototypy, które przeszły próby na poligonie w Aberdeen w 1948 roku. Nigdy nie wszedł do produkcji seryjnej ani do służby. |
T30
usa
Niszczyciele czołgów
9 |
 | Rozegrał bitew: 469
Wygrał bitew: 231
Krótki opis: SU-130PM jest projektem niszczyciela czołgów z otwartą kabiną opartego na SU-100PM. W przeciwieństwie do swojego poprzednika, ta modyfikacja miała potężniejsze działo 130 mm, które wymagało wprowadzenia konkretnych zmian w projekcie pojazdu. |
SU-130PM
zsrr
Niszczyciele czołgów
8 |
 | Rozegrał bitew: 171
Wygrał bitew: 84
Krótki opis: W czerwcu 1954 roku na konferencji w Detroit zaprezentowano sześć proponowanych projektów ulepszonych czołgów ciężkich i niszczycieli czołgów. Jednym z tych projektów był TS-5 przewidziany jako niszczyciel czołgów o zamkniętej stacjonarnej kabinie. Zbudowano pojazd-makietę, ale dalszych prac zaniechano. |
TS-5
usa
Niszczyciele czołgów
8 |
 | Rozegrał bitew: 158
Wygrał bitew: 72
Krótki opis: Prace nad zaawansowanym technicznie czołgiem dla armii szwedzkiej były prowadzone przez Svena Berge. Pierwsze szkice wyjątkowego pojazdu powstały w 1956. Do roku 1961 projekt nowego pojazdu był skończony i wybudowano drewnianą makietę. Następnie powstał pierwszy prototyp Strv S1, wykorzystywany do testów nowego rodzaju zawieszenia, pozwalającego na celowanie w pionie działem umieszczonym na sztywno w kadłubie. Do końca 1962 powstał prototyp Strv S2. Oba prototypy stały się podstawą masowo produkowanego czołgu Strv 103. |
Strv S1
szwecja
Niszczyciele czołgów
8 |
 | Rozegrał bitew: 150
Wygrał bitew: 79
Krótki opis: Wariant niszczyciela czołgów opartego na czołgu średnim Type 59 (oznaczenie fabryczne WZ-120), który wszedł do służby w 1959 roku. Istniał tylko na papierze. |
WZ-120-1G FT
chiny
Niszczyciele czołgów
8 |
 | Rozegrał bitew: 132
Wygrał bitew: 55
Krótki opis: Niszczyciel czołgów Canon d'assaut de 105 jest projektem pojazdu bojowego stworzonym przez firmę AMX w 1958 roku. Zgodnie z zapisami archiwalnymi, ten niszczyciel czołgów miał na celu połączenie wysokiej manewrowości i mobilności z grubym pancerzem (do 100 mm w obszarze przednim) i mocnym 105-mm działem. Później rozwój przerwano. Nie wyprodukowano żadnych prototypów. |
AMX Canon d'assaut 105
francja
Niszczyciele czołgów
8 |
 | Rozegrał bitew: 115
Wygrał bitew: 51
Krótki opis: Zaprojektowany przez firmę Rheinmetall-Borsig jako specjalny pojazd do przewożenia artylerii, który oprócz tej funkcji był również zdolny do ostrzału z poziomu podwozia. Jego twórcy wykorzystali zawieszenie niszczyciela czołgów typu Hetzer. Projekt trwał od końca 1942 do połowy 1944 roku, jednak przerwano go na rzecz projektu Ardelt ze względu na skomplikowaną budowę, wysokie koszty i bardzo dużą wagę tego modelu. |
Rhm.-Borsig Waffenträger
niemcy
Niszczyciele czołgów
8 |
 | Rozegrał bitew: 103
Wygrał bitew: 50
Krótki opis: W marcu 1944, armia amerykańska zamówiła pięć prototypów ciężkich pojazdów oznaczonych jako T28. Tak powstało działo samobieżne T95. |
T28
usa
Niszczyciele czołgów
8 |
 | Rozegrał bitew: 86
Wygrał bitew: 38
Krótki opis: Rozwój niszczyciela czołgów WZ-111-1G FT był oparty na doświadczeniach z budowy czołgu ciężkiego WZ-111. Prototyp tego ostatniego zbudowano we wczesnych latach sześćdziesiątych. Przeszedł on próby, które ujawniły kilka wad w projekcie pojazdu, po czym zaniechano projektu WZ-111 w 1964 roku. Projekt WZ-111-1G FT pokazuje wpływ radzieckiej konstrukcji czołgów. Brak informacji o jakichkolwiek wyprodukowanych prototypach. |
WZ-111-1G FT
chiny
Niszczyciele czołgów
8 |
 | Rozegrał bitew: 83
Wygrał bitew: 38
Krótki opis: Rozbudowana wersja czołgu Cromwell. Nowa wieża i dwudziestofuntowe działo kalibru 83.4mm czyniły z tego czołgu silnego przeciwnika. Według różnych źródeł, między 200 a 442 czołgów Cromwell rozbudowano do nowych standardów Charioteer. |
Charioteer
anglia
Niszczyciele czołgów
8 |
 | Rozegrał bitew: 77
Wygrał bitew: 33
Krótki opis: W 1944 roku biuro projektowe Uralmaszu opracowało wersję SU-101 z działem D-10S oraz SU-102 z działem D-25S. Oba pojazdy oznaczono jako Uralmasz-1. Pojazdy nie były produkowane seryjnie i nie weszły do służby liniowej. |
SU-101
zsrr
Niszczyciele czołgów
8 |
 | Rozegrał bitew: 69
Wygrał bitew: 37
Krótki opis: Powstał na podwoziu czołgu IS jako następca SU-152 po zakończeniu produkcji KV-1s. Od listopada 1943 do września 1945 roku wyprodukowano 4635 pojazdów. |
ISU-152
zsrr
Niszczyciele czołgów
8 |
 | Rozegrał bitew: 58
Wygrał bitew: 33
Krótki opis: Czołg szturmowy przystosowany do przedzierania się przez ufortyfikowane pozycje. Projekt był gotowy jesienią 1943 roku, ale nie zbudowano żadnego prototypu. Jednak sam pomysł stał się punktem wyjścia dla projektu ciężkiego czołgu szturmowego A39 Tortoise. |
AT 15
anglia
Niszczyciele czołgów
8 |
 | Rozegrał bitew: 57
Wygrał bitew: 22
Krótki opis: Rozwijany we wczesnych latach siedemdziesiątych XX wieku przez grupę badawczą UDES oraz firmy Bofors i Hägglunds. W 1972 roku projekt został dostarczony przez firmę Bofors. Później zdecydowano się powrócić do koncepcji z obrotową wieżą i prace kontynuowano w ramach projektu UDES 14. Projekt firmy Bofors pozostał tylko na papierze. |
UDES 03
szwecja
Niszczyciele czołgów
8 |
 | Rozegrał bitew: 52
Wygrał bitew: 20
Krótki opis: |
niemcy
Niszczyciele czołgów
8 |
 | Rozegrał bitew: 37
Wygrał bitew: 15
Krótki opis: Szkicowy projekt ciężkiego niszczyciela czołgów rozwijany w latach 1947–1948 pod wpływem pojazdu Jagdpanther. Jako główne uzbrojenie, pojazd miał posiadać działo 120 mm. Cechą szczególną pojazdu były trzy 20 mm karabiny maszynowe MG 151/20 montowane na szczycie przedziału bojowego i na tyle. Istniał tylko na papierze. |
AMX AC mle. 48
francja
Niszczyciele czołgów
8 |
 | Rozegrał bitew: 35
Wygrał bitew: 13
Krótki opis: Wczesny prototyp czołgu ciężkiego zaprojektowany do szturmowania fortyfikacji niemieckiej Linii Zygfryda. Istniał tylko jako projekt przygotowany w ramach programu rozwoju pojazdów ciężkich zapoczątkowanego we wrześniu 1943 r. |
T28 Prototype
usa
Niszczyciele czołgów
8 |
 | Rozegrał bitew: 10
Wygrał bitew: 3
Krótki opis: Pojazd stworzony na podwoziu "Tygrysa" konstrukcji Ferdynanda Porsche. Łącznie w kwietniu i maju 1943 r. wyprodukowano 90 pojazdów, które po raz pierwszy zostały użyte podczas bitwy na Łuku Kurskim (operacja "Cytadela"). |
Ferdinand
niemcy
Niszczyciele czołgów
8 |
 | Rozegrał bitew: 121
Wygrał bitew: 58
Krótki opis: Niszczyciel czołgów na bazie T23. Prace nad projektem rozpoczęto w 1943 roku, ale przerwano je ponieważ T23 nie wszedł w końcu do służby. Pojazd ten zaistniał więc tylko na papierze. |
T25/2
usa
Niszczyciele czołgów
7 |
 | Rozegrał bitew: 78
Wygrał bitew: 37
Krótki opis: Stworzony w 1942 roku, powstał na bazie rozszerzonego podwozia Cromwella. Niezaprzeczalną zaletą tego pojazdu było jego siedemnastofuntowe działo, będące najsilniejszym brytyjskim działem w owym czasie. Pozwalało ono temu niszczycielowi czołgów skutecznie razić wroga na odległość do 1000 metrów. Problemem był dość wysoki profil i przeciążone podwozie. Zbudowano około 200 sztuk. |
Challenger
anglia
Niszczyciele czołgów
7 |
 | Rozegrał bitew: 62
Wygrał bitew: 26
Krótki opis: Działo samobieżne M56 miało w zamierzeniu wspierać oddziały spadochronowe jako lekki niszczyciel czołgów, który można przewozić samolotem transportowym, zrzucić na spadochronie lub dostarczyć szybowcem. Pojazd był produkowany masowo w latach od 1953 do 1959, ale nie zyskał popularności i wkrótce został zastąpiony przez lekki czołg Sheridan. Scorpion był czasem używany jako wsparcie artyleryjskie w Wietnamie. |
M56 Scorpion
usa
Niszczyciele czołgów
7 |
 | Rozegrał bitew: 47
Wygrał bitew: 23
Krótki opis: Proponowany projekt niszczyciela czołgów zbudowanego na bazie czołgu średniego T-34-2, który miał objąć innowacje techniczne wzięte z radzieckiego SU-122-54 i dział samobieżnych z okresu II Wojny Światowej. Nie zbudowano prototypów. |
T-34-2G FT
chiny
Niszczyciele czołgów
7 |
 | Rozegrał bitew: 44
Wygrał bitew: 21
Krótki opis: Prace nad E 25 stanowiły część programu „E” mającego na celu ujednolicenie produkcji niemieckich sił zbrojnych. Program był nadzorowany przez komitet Waffenprüfamt 6 kierowany przez generała Kniepkampa. E 25 został stworzony przez firmę Argus z Karlsruhe. Nie stworzono prototypów, pojazd nigdy nie przeszedł testów, ani nie wszedł do służby. Jednakże, według niektórych źródeł, do 23 stycznia 1945 r. w Katowicach wyprodukowano kilka kadłubów, które oczekiwały tam na testy. |
E 25
niemcy
Niszczyciele czołgów
7 |
 | Rozegrał bitew: 26
Wygrał bitew: 14
Krótki opis: Planowana jako szturmowy czołg przełamujący, maszyna ta opuściła deski kreślarskie 10 czerwca 1943 roku. Nie powstał ani jeden kompletny prototyp, ale niektóre części i komponenty AT7 znalazły zastosowanie w pojeździe A39 Tortoise. |
AT 7
anglia
Niszczyciele czołgów
7 |
 | Rozegrał bitew: 25
Wygrał bitew: 12
Krótki opis: Czołg szturmowy przeznaczony do ataków przełamujących umocnione pozycje wroga. Projekt był gotowy 5 października 1943 r. Nie zbudowano żadnych prototypów, ale projekt ten posłużył za podstawę ciężkiego czołgu szturmowego A39 Tortoise. |
AT 15A
anglia
Niszczyciele czołgów
7 |
 | Rozegrał bitew: 23
Wygrał bitew: 10
Krótki opis: Eksperymentalny model niszczyciela czołgów. Zaprojektowany w oparciu o rozszerzone podwozie czołgu VK 30.01 (H). Pojazd ten był wyposażony w prototypowe przeciwpancerne działo 128-mm. Wyprodukowano tylko dwa pojazdy. Walczyły one na Froncie Południowym od lata do jesieni 1942 roku. Próby wykazały szereg problemów i pojazd nigdy nie wszedł do produkcji seryjnej. |
Sturer Emil
niemcy
Niszczyciele czołgów
7 |
 | Rozegrał bitew: 22
Wygrał bitew: 16
Krótki opis: Projekt pojazdu firmy Bofors. Rozwijany w latach 1965-1966 jako część konkursu rozpisanego w ramach poszukiwania czołgu lekkiego przez Szwedzkie Ministerstwo Obrony. Ten lekko opancerzony pojazd miał na celu połączenie wysokiej prędkości, manewrowości i mocnego działa, co zapewniłoby mu na polu bitwy skuteczność przeciwko nowoczesnym czołgom i oddziałom wsparcia. Projekt był gotowy w styczniu 1966 roku. Zaplanowano wtedy dalsze prace, ale nie zbudowano prototypu. |
Ikv 90 Typ B
szwecja
Niszczyciele czołgów
7 |
 | Rozegrał bitew: 19
Wygrał bitew: 7
Krótki opis: Pierwszy projekt ciężkiego niszczyciela czołgów opartego na maszynie M4. Prace nad tym pojazdem rozpoczęto w roku 1946. Jego konfiguracja była bardzo podobna do Jagdpanther. Pojazd nie wyszedł poza fazę projektu. |
AMX AC mle. 46
francja
Niszczyciele czołgów
7 |
 | Rozegrał bitew: 18
Wygrał bitew: 14
Krótki opis: Prace nad tym ciężkim czołgiem przełamującym rozpoczęły się we wrześniu 1943 roku. W planie było wykorzystanie w nim pewnych części modelu M6, jak również elektromechanicznej skrzyni biegów i 100 mm działa z T5 montowanego w wieży o ograniczonym zakresie obrotu i 203 mm pancerzu. Pojazd miał w zamierzeniu szturmować niemieckie fortyfikacje "Linii Zygfryda" (nazywanej przez Niemców "Westwall"). Amerykańskie siły lądowe odrzuciły ten projekt w fazie planowania. Czołg został później zmodyfikowany, co zaowocowało stworzeniem ciężkiego czołgu przełamującego T95. |
T28 Concept
usa
Niszczyciele czołgów
7 |
 | Rozegrał bitew: 14
Wygrał bitew: 9
Krótki opis: Rozwój niszczyciela czołgów na bazie czołgu ciężkiego KV-1S rozpoczęto 4 stycznia 1943 roku. Pojazd otrzymał oznaczenie KV-14 (Object 236). Prototyp przeszedł testy polowe na początku lutego 1943 roku i wszedł do służby 14 lutego 1943 roku. W kwietniu KV-14 przemianowano na SU-152. Do grudnia 1943 roku wyprodukowano 670 pojazdów. Dzięki skuteczności w zwalczaniu niemieckich czołgów Tiger I oraz Panther, SU-152 został przez wojsko ochrzczony "Myśliwym". |
SU-152
zsrr
Niszczyciele czołgów
7 |
 | Rozegrał bitew: 7
Wygrał bitew: 7
Krótki opis: Opracowany w Zakładach Przemysłu Ciężkiego na Uralu na bazie maszyny T-34-85. Przedział silnika był umieszczony w przedniej części kadłuba, a przedział bojowy w tylnej, co zapewniało dodatkową ochronę załodze i znacznie zmniejszało grubość pancerza spodniego. Chociaż SU-100M1 nigdy nie był produkowany, był etapem pośrednim pojazdów SU-100 i SU-101, które rzeczywiście zaistniały. |
SU-100M1
zsrr
Niszczyciele czołgów
7 |
 | Rozegrał bitew: 225
Wygrał bitew: 91
Krótki opis: Prace nad tym pojazdem rozpoczęły się w 1942 roku. W kwietniu 1943 roku firma General Motors wyprodukowała pierwsze prototypy. To jeden z niewielu amerykańskich niszczycieli czołgów, dla którego skonstruowano kadłub, nie korzystając z wzorów już istniejących czołgów. Hellcat stał się jednym z najszybszych pojazdów pancernych swojego typu, wyprodukowanych podczas drugiej wojny światowej. Od lipca 1943 roku do października 1944 roku z taśm produkcyjnych zjechało w sumie 2507 egzemplarzy. |
M18 Hellcat
usa
Niszczyciele czołgów
6 |
 | Rozegrał bitew: 63
Wygrał bitew: 22
Krótki opis: Achilles to brytyjski wariant amerykańskiego niszczyciela czołgów M10 GMC. Standardowe działo M10 zmieniono na mocniejsze brytyjskie siedemnastofuntowe OQF. Umożliwiło to niszczycielowi efektywną walkę przeciwko niemieckim pojazdom. W 1944 roku rozpoczęto w nim zmianę uzbrojenia, w ramach której wykonano 1100 przezbrojeń do końca wojny. |
Achilles
anglia
Niszczyciele czołgów
6 |
 | Rozegrał bitew: 52
Wygrał bitew: 26
Krótki opis: Projekt niszczyciela czołgów opartego na czołgu Type 62 znanego również jako WZ-131. Pojazd zaprojektowano w 1963 roku. Podobnie jak pojazd podstawowy, ten niszczyciel czołgów był zaprojektowany do walki w górzystych i bagnistych terenach Południowych Chin połączonych wieloma mostami. Brak informacji o jakichkolwiek wyprodukowanych prototypach. |
WZ-131G FT
chiny
Niszczyciele czołgów
6 |
 | Rozegrał bitew: 23
Wygrał bitew: 9
Krótki opis: Pojazd ten miał być tzw. czołgiem przełamania. Jego projekt oparto na założeniach pojazdu AT-7 i obie maszyny w tym samym czasie zostały zaprezentowane do akceptacji. Nie powstały jednak żadne prototypy, gdyż ostatecznie zdecydowano się na czołg A39 Tortoise. |
AT 8
anglia
Niszczyciele czołgów
6 |
 | Rozegrał bitew: 16
Wygrał bitew: 7
Krótki opis: Prototyp ARL-40. Pojazd miał pełnić rolę szturmowego działa samobieżnego. Produkcja seryjna miała zostać uruchomiona w roku 1940, ale nigdy do tego nie doszło, ponieważ Francja znalazła się pod okupacją. |
ARL V39
francja
Niszczyciele czołgów
6 |
 | Rozegrał bitew: 12
Wygrał bitew: 7
Krótki opis: W połowie lat sześćdziesiątych XX wieku Szwedzkie Ministerstwo Obrony określiło zapotrzebowanie na nowy czołg lekki. Lekko opancerzony pojazd powinien był łączyć dużą prędkość i manewrowość z mocnym uzbrojeniem zdolnym do stawienia czoła nowoczesnym czołgom i zapewnienia wsparcia ogniowego piechocie. Landsverk zaproponowało kilka projektów zarówno z obrotowymi wieżami, jak i działem montowanym w nieruchomej strukturze. W istocie były one niszczycielami czołgów. Rozwój projektu porzucono w fazie rozrysowywania i modelowania. |
Ikv 65 Alt II
szwecja
Niszczyciele czołgów
6 |
 | Rozegrał bitew: 9
Wygrał bitew: 2
Krótki opis: Ten projekt pojazdu używającego zawieszenia czołgu lekkiego T24 zaproponowano w lipcu 1943 roku. Pojazd miał być wyposażony w działo 90 mm z niszczyciela czołgów M36. Siły zbrojne USA zażyczyły sobie zakończenia prób i udoskonalenia zawieszenia przed przerobieniem pojazdu na niszczyciel czołgów, ale program przerwano w sierpniu 1943 roku pomimo udanych prób, które przeszedł czołg T24. Nie zbudowano żadnych prototypów. |
T78
usa
Niszczyciele czołgów
6 |
 | Rozegrał bitew: 9
Wygrał bitew: 5
Krótki opis: Niszczyciel czołgów Nashorn („nosorożec”) występował pod oficjalną nazwą 8.8 cm PaK 43/1 auf Geschützwagen III/IV (Sf). Nazywany był „Hornisse” („szerszeń”) aż do 1944 r. Wyprodukowano go na bazie tego samego podwozia, którego użyto w ciężkim działe samobieżnym typu Hummel. Przeszedł chrzest bojowy na froncie wschodnim latem 1943 roku. Łącznie wyprodukowano 494 pojazdów tego typu. |
Nashorn
niemcy
Niszczyciele czołgów
6 |
 | Rozegrał bitew: 5
Wygrał bitew: 0
Krótki opis: Początkowo planowano wykorzystać ten pojazd do niszczenia umocnień. Dwa prototypy zostały wyprodukowane wiosną 1941 roku. W okresie późniejszym pojazd przekwalifikowano na ciężki niszczyciel czołgów. Oba egzemplarze zostały użyte bojowo na froncie wschodnim. Nie podjęto masowej produkcji. |
Dicker Max
niemcy
Niszczyciele czołgów
6 |
 | Rozegrał bitew: 4
Wygrał bitew: 2
Krótki opis: Projekt przenoszonego drogą powietrzną amfibijnego niszczyciela czołgów. Zbudowano pełnowymiarowy prototyp, ale dalszych prac zaniechano. |
Excalibur
anglia
Niszczyciele czołgów
6 |
 | Rozegrał bitew: 136
Wygrał bitew: 68
Krótki opis: Prace rozpoczęły się wiosną 1942. Po testach jesienią 1942 roku podjęto decyzję o zmianie działa kal. 57mm na 75 mm. Wyprodukowano dwa prototypy, ale pojazd nie wszedł do produkcji seryjnej ani do służby. |
T67
usa
Niszczyciele czołgów
5 |
 | Rozegrał bitew: 38
Wygrał bitew: 17
Krótki opis: Projekt niszczyciela czołgów opartego na radzieckim ciągniku artyleryjskim AT-T, eksportowany do wielu krajów i wielokrotnie kopiowany. Pojazd posłużył za podstawę do rozwoju szerokiego wachlarza pojazdów inżynieryjnych i transportowych. Planowano użyć ciągnika jako podstawy do rozwoju pojazdów bojowych, ale nigdy nie wprowadzono tych planów w życie. |
60G FT
chiny
Niszczyciele czołgów
5 |
 | Rozegrał bitew: 34
Wygrał bitew: 15
Krótki opis: Projekt czołgu szturmowego, przystosowanego do pokonywania linii obronnych wroga. Prace projektowe zakończono 15 maja 1943 roku. Nie powstał co prawda żaden prototyp, ale rozpoczęte działania były pomocne podczas opracowywania innego czołgu ciężkiego - szturmowego A39 Tortoise. |
AT 2
anglia
Niszczyciele czołgów
5 |
 | Rozegrał bitew: 16
Wygrał bitew: 6
Krótki opis: Ten potężny, lekko opancerzony niszczyciel czołgów mógł podjąć walkę z czołgami wroga każdego typu na odległość do 1000 metrów. Maksymalną prędkość ograniczały zbyt niska moc silnika i słabe zawieszenie. Mimo tego, Archer to udana próba wskrzeszenia przestarzałego podwozia Valentine. W latach 1943-45 zbudowano łącznie 665 tych czołgów. |
Archer
anglia
Niszczyciele czołgów
5 |
 | Rozegrał bitew: 15
Wygrał bitew: 7
Krótki opis: Pojazdy tego typu służyły we francuskiej armii pomiędzy 1943 a 1944. W 1944 roku 36 pojazdów z Régiment colonial de chasseurs de chars pod okiem Silvère Seurata, inżyniera artylerii morskiej, otrzymało celowniki dział morskich, pozwalające na zwiększenie ich zasięgu strzału do 3000 metrów. Sławny aktor francuski Jean Gabin (ur. Jean-Alexis Moncorgé) służył jako dowódca tego niszczyciela czołgów. |
M10 RBFM
francja
Niszczyciele czołgów
5 |
 | Rozegrał bitew: 5
Wygrał bitew: 3
Krótki opis: W 1956 roku rozpoczęto produkcję zmodernizowanej wersji działa samobieżnego Ikv 102, oznaczonego Ikv 103. Te pojazdy zaprojektowano w celu wspierania ogniem piechoty. Wyprodukowano łącznie około 80 pojazdów, które pozostały w służbie do wczesnych lat osiemdziesiątych XX wieku. |
Ikv 103
szwecja
Niszczyciele czołgów
5 |
 | Rozegrał bitew: 46
Wygrał bitew: 28
Krótki opis: Rozwijany w latach 1941 i 1942 na bazie lekkiego czołgu M5 Stuart. To działo samobieżne jest przykładem udanego użycia przestarzałego podwozia. Pojazd został wyposażony w krótkolufową haubicę. Podjęto również próby umieszczenia 75 mm działa czołgowego w zmodernizowanej wieży. |
M8A1
usa
Niszczyciele czołgów
4 |
 | Rozegrał bitew: 9
Wygrał bitew: 3
Krótki opis: Szwedzkie samobieżne działo szturmowe. Pojazd był rozwijany w latach 1941–1944. W marcu 1944 roku firma Scania-Vabis otrzymała zamówienie na 36 pojazdów. Pierwsze 18 z nich było przezbrojonymi pojazdami Strv m/41 SII. Początkowo te działa samobieżne wyposażono w armaty 75-mm, ale w marcu 1946 roku we wszystkich pojazdach zamontowano armaty 105-mm. Wyprodukowano łącznie 36 dział samobieżnych, które pozostały w służbie do 1973 roku. |
Sav m/43
szwecja
Niszczyciele czołgów
4 |
 | Rozegrał bitew: 8
Wygrał bitew: 1
Krótki opis: W 1943 roku Wehrmacht miał duże braki pod względem niszczycieli czołgów StuG III, bo połączone naloty USA i Wielkiej Brytanii spowodowały duże uszkodzenia fabryki firmy Alkett, która produkowała te pojazdy. W grudniu 1943 roku podjęto decyzję o użyciu możliwości fabryki BMM w Pradze do rozpoczęcia produkcji niszczycieli czołgów. W nowym pojeździe użyto w dużym stopniu części czołgu Pz.Kpfw. 38(t). Pierwsze prototypy powstały w marcu 1944 roku. Do maja 1945 roku powstało ponad 2800 pojazdów. |
Jagdpanzer 38(t) Hetzer
niemcy
Niszczyciele czołgów
4 |
 | Rozegrał bitew: 6
Wygrał bitew: 6
Krótki opis: Proponowana modyfikacja radzieckiego niszczyciela czołgów SU-76M. We wczesnych latach pięćdziesiątych około 90 sztuk SU-76M zostało wyeksportowanych do Chińskiej Demokratycznej Republiki Ludowej, gdzie zbadali je eksperci. Nie zbudowano żadnych prototypów. |
SU-76G FT
chiny
Niszczyciele czołgów
4 |
 | Rozegrał bitew: 16
Wygrał bitew: 8
Krótki opis: Program zamontowania 3-calowego działa samobieżnego na podwoziu M3A3 Stuart rozpoczęto we wrześniu 1942 roku. Próby na poligonie w Aberdeen w listopadzie wykazały, że dzało było za ciężkie dla podwozia czołgu lekkiego. Nigdy nie wszedł do produkcji seryjnej. |
T56 GMC
usa
Niszczyciele czołgów
3 |
 | Rozegrał bitew: 8
Wygrał bitew: 4
Krótki opis: Po II wojnie światowej Szwecja miała pilne zapotrzebowanie na lekko opancerzone pojazdy, które mogłyby wspierać ogniem piechotę. Firma Landsverk stworzyła pojazd artylerii piechoty Ikv 72 w celu zaspokojenia tego zapotrzebowania. Przed 1954 rokiem do służby weszło 36 pojazdów. W latach 1956–1958 pojazdy przezbrojono i zamontowano w nich mocniejsze działa 105-mm. Pojazdy te pod nazwą Ikv 102 pozostały w służbie do połowy lat siedemdziesiątych XX wieku. |
Ikv 72
szwecja
Niszczyciele czołgów
3 |
 | Rozegrał bitew: 2
Wygrał bitew: 0
Krótki opis: Prace nad Panzerjäger I, niemieckim niszczycielem czołgów, rozpoczęły się w 1939r. przy wykorzystaniu planów Panzerkampfwagen I Ausf. B. Początkowo na kadłubie Panzerkampfwagen I Ausf. B montowano działo 37mm Pak 36. Niemniej jednak, w trakcie inwazji na Polskę okazało się że to działo było mało skuteczne przeciwko nowym pojazdom. Po zdobyciu przez Niemcy Czechosłowacji w 1940r. na niszczycielu zaczęto montować działo 47mm Pak 36(t) L/43.4 (Škoda 47-mm A-5 KP ÚV vz. 38 Model A5). W sumie wyprodukowano 202 pojazdy, które pozostawały w służbie do 1943r. |
Panzerjäger I
niemcy
Niszczyciele czołgów
2 |
 | Rozegrał bitew: 2
Wygrał bitew: 0
Krótki opis: Projekt podjęty w 1939 roku w celu stworzenia szwedzkiego niszczyciela czołgów na bazie czołgu lekkiego L-120. Pojazd nie wszedł do służby. Zbudowano jeden prototyp. |
Pvlvv fm/42
szwecja
Niszczyciele czołgów
2 |
 | Rozegrał bitew: 293
Wygrał bitew: 150
Krótki opis: Działo samobieżne na zmodyfikowanym podwoziu czołgu średniego M47. Prototyp wyprodukowano w 1952 roku, a cztery lata później pojazd wszedł do służby w dwóch wersjach: M55 dla armii i M53 dla piechoty morskiej. |
M53/M55
usa
Działa samobieżne
9 |
 | Rozegrał bitew: 17
Wygrał bitew: 6
Krótki opis: Rozwój działa samobieżnego opartego na podwoziu czołgu Pz.Kpfw. VIB Tiger II rozpoczął się w 1942 r. Projekt miał na celu stworzenie wspólnej samobieżnej lawety dla działa Kanone 72 kalibru 17 cm oraz haubicy Mörser 18/1 kalibru 21 cm. Koncept tego działa samobieżnego pozwalał na użycie systemów artyleryjskich zarówno z lawety, jak i z ziemi. Prace nad stworzeniem eksperymentalnego prototypu rozpoczęto w 1945 r. |
G.W. Tiger
niemcy
Działa samobieżne
9 |
 | Rozegrał bitew: 309
Wygrał bitew: 164
Krótki opis: Stworzony na bazie ciężkiego działa "Long Tom" M43 został najpotężniejszym działem samobieżnym aliantów. M40 brał udział w walkach o Kolonię. Pojazdy tego typu były używane także w wojnie koreańskiej. |
M40/M43
usa
Działa samobieżne
8 |
 | Rozegrał bitew: 80
Wygrał bitew: 43
Krótki opis: Wersja działa samobieżnego oparta na А45 Conqueror. Pojazd miał być uzbrojony w haubicę 105 mm, 140 mm albo 152 mm, w zamkniętej, opancerzonej nadbudówce. Przygotowano tylko dokumentację techniczną. |
FV207
anglia
Działa samobieżne
8 |
 | Rozegrał bitew: 73
Wygrał bitew: 37
Krótki opis: Projekt ciężkiego działa samobieżnego opartego na wydłużonym podwoziu pojazdu klasy Tiger w wersji prof. Porsche. Wiadomym jest, że Ferdynand Porsche chciał stworzyć działo samobieżne, ale prace nigdy nie zostały rozpoczęte. |
G.W. Tiger (P)
niemcy
Działa samobieżne
8 |
 | Rozegrał bitew: 31
Wygrał bitew: 17
Krótki opis: Działo samobieżne pochodzące z "dużej" rodziny trzech dalekosiężnych broni specjalnego przeznaczenia. Konstrukcję opracowywano w latach 1932-1937. Nie produkowano jej seryjnie. Dwa prototypy zostały zmodernizowane w 1940 roku. |
SU-14-2
zsrr
Działa samobieżne
8 |
 | Rozegrał bitew: 300
Wygrał bitew: 145
Krótki opis: Zaprojektowany w latach 1943-1944 w firmie Krupp. Stworzono tylko model pojazdu, prototyp nie był wyprodukowany. |
G.W. Panther
niemcy
Działa samobieżne
7 |
 | Rozegrał bitew: 59
Wygrał bitew: 37
Krótki opis: Zaprojektowany i zbudowany na kadłubie KV-1S. Prace nad prototypem rozpoczęły się w styczniu 1944. Haubica B-4 kal. 203 mm została zamontowana na odbudowanym kadłubie KV-1S. Począwszy od marca aż do końca kwietnia 1944 roku przeprowadzano próby pojazdu. Pomimo ich pozytywnego wyniku, S-51 nigdy nie wszedł do masowej produkcji. |
S-51
zsrr
Działa samobieżne
7 |
 | Rozegrał bitew: 49
Wygrał bitew: 25
Krótki opis: Powstało w Rock Island Arsenal. Wyprodukowano 100 egzemplarzy tego pojazdu, który otrzymał od amerykańskich żołnierzy przydomek „King Kong”. M12 odegrało ważną rolę w czasie zmagań na Linii Zygfryda. |
M12
usa
Działa samobieżne
7 |
 | Rozegrał bitew: 27
Wygrał bitew: 14
Krótki opis: Modyfikacja działa samobieżnego na podwoziu Crusader wyposażona w haubicę 140 mm. Pojazd opracowany tuż po zakończeniu II Wojniy Światowej. Prace nad projektem zatrzymały się w fazie prototypu. Nigdy nie trafił do produkcji seryjnej i nie wszedł do służby. |
Crusader 5.5-in. SP
anglia
Działa samobieżne
7 |
 | Rozegrał bitew: 68
Wygrał bitew: 27
Krótki opis: Jesienią 1942 roku firma Alkett rozpoczęła prace nad nowym działem samobieżnym o kalibrze 150mm. By przyspieszyć produkcję pojazdu, zaplanowano użycie dostępnych części z Pz. III i Pz. IV. Działo było produkowane na tym samym podwoziu, co niszczyciel ciężkich czołgów Nashorn. W sumie zbudowano 714 tych pojazdów oraz 150 transporterów amunicji, wykorzystujących to samo nadwozie. |
Hummel
niemcy
Działa samobieżne
6 |
 | Rozegrał bitew: 35
Wygrał bitew: 12
Krótki opis: Działo samobieżne 155 mm na podwoziu czołgu lekkiego M41. Pojazd był używany w czasie wojny w Korei. We wczesnych latach sześćdziesiątych wprowadzono ulepszone działa samobieżne tego typu z obrotową wieżą, a M44 wycofano ze służby. Wedle różnych źródeł w latach 1953-54 wyprodukowano od 250 do 600 pojazdów tego typu. |
M44
usa
Działa samobieżne
6 |
 | Rozegrał bitew: 15
Wygrał bitew: 11
Krótki opis: Działo samobieżne projektowane w 1934 roku, po przerwie prace wznowiono w roku 1939. Nie było produkowane seryjnie. |
SU-8
zsrr
Działa samobieżne
6 |
 | Rozegrał bitew: 51
Wygrał bitew: 26
Krótki opis: Niemieckie działo samobieżne produkowane na podwoziu czechosłowackiego Pz.Kpfw. 38(t). Wytwarzano go od 1943 do 1944 roku. Łącznie wyprodukowano 282 takie pojazdy. |
Grille
niemcy
Działa samobieżne
5 |
 | Rozegrał bitew: 11
Wygrał bitew: 3
Krótki opis: Czołgi ciężkie B1 zdobyte przez armię niemiecką podczas kampanii francuskiej przeszły modyfikacje i były aktywnie używane przez Wehrmacht. Niektóre pojazdy przebudowano na działa samobieżne o oznaczeniu 10.5 cm leFH18/3 auf Geschützwagen B2 (f). |
105 leFH18B2
francja
Działa samobieżne
5 |
 | Rozegrał bitew: 7
Wygrał bitew: 1
Krótki opis: Lekkie działo samobieżne skonstruowane na bazie M24. Pojazd wykorzystano w Koreii przeciwko siłom Chin i Korei Północnej. Służył w armii USA do połowy lat 50 XXw, niektóre sztuki przekazano Francji. Według różnych źródeł, wyprodukowano między 85 a 250 sztuk tego działa. |
M41 HMC
usa
Działa samobieżne
5 |
 | Rozegrał bitew: 56
Wygrał bitew: 23
Krótki opis: Zaprojektowany w 1941 roku na bazie czołgu Pz.Kpfw. II Ausf. Wszystkie wyprodukowane pojazdy zostały wysłane na front i stracone. Działa samobieżne były używane przez Dywizję Afrika w Libii i Tunezji. |
Sturmpanzer II
niemcy
Działa samobieżne
4 |
 | Rozegrał bitew: 28
Wygrał bitew: 11
Krótki opis: Działo samobieżne rozwijane od roku 1939 do 1940 na podwoziu Panzerkampfwagen I. Wyposażone w działo 150 mm s.I.G. 33, montowane na lawecie. Szybkostrzelność wynosiła trzy strzały na minutę; liczba pocisków na pokładzie sięgała ośmiu. Ten pojazd potrzebował wsparcia transportera amunicji. Działo było używane od roku 1940 do 1943 podczas kampanii we Francji, na Bałkanach i na Froncie Wschodnim. Potem zastąpił go Sturmpanzer II z podobnym działem. |
Sturmpanzer I Bison
niemcy
Działa samobieżne
3 |
 | Rozegrał bitew: 1
Wygrał bitew: 1
Krótki opis: Działo samobieżne na podwoziu MS-1. Ten model istniał tylko na papierze, nie stworzono nawet prototypu. Nigdy nie wszedł do produkcji seryjnej. |
SU-18
zsrr
Działa samobieżne
2 |
